خاطیره‌لر دوراغی (حیکایه‌لر)، حسین واحدی‌نین اؤزل بلوقو Hüseyn vahidi-nin özəl bloqu - Hekayələr

كریم گول اندام (اورمولو شاعیر): گنج لریمیز، فایداسیز تعصب لاردان اوزاق قالمالیدیرلار

یازار yazar :حسین واحدى
تاریخ:1394.10.4-05:26

شعر یئته نه گینیزی (استعدادینیزی)، نه زاماندان بیلیبسینیز؟ داها دوغروسو نه زاماندان شعر دئمه یی باشلاییب سینیز؟
دئمك اولار 1341ـ ده اورتا تحصیلاتیمین بیرینجی صینیفینده یواش-یاواش بو حس منده اویانیردی. البته بونون اویانیشی دئیه بیلرم او ایلدن چوخ اوندان اؤنجه یه قاییدیر، آنامین لایلالارینا، ناغیل لاری ایله، شعرلری ایله، آتامین قوشمالاری، گرایلیلاری، آشیق ادبیاتی و من یادیمدادیر قیش دا، یایدا بیزیم قونشولوغوموزدا 3 قارداش وارییدی هفته ده بیر-ایكی گون كور اوغلو داستانین نوبه-نوبه اوخویاردیلار. بعضن ده بعضی نغمه لرینی آهنگ ایله سسلندیرردیلر. منیمده موسیقی یه علاقم چوخویدو، آمما آتامین ایمكانی چاتماغینا گؤره من موسیقی آلتی آلانماییب و موسیقی كیلاسلارینا قاتیلا بیلمه دیم و بو حسرت منده همیشه اولوب دور. بولار هامیسی منیم شعر اویانیشیما معین قدر یاردیم ائدیب دیر. او زامان منیم جوادی اقدم آدیندا بیر معللیمیم وارییدی و همیشه منیم آرخاما چالیب دئیردی بو شاعیر اولاجاق دیر و بوندا بو یئته نك ( استعداد) واردیر و منه مشوق اولوبدور. اورتا تحصیلات واختی من بوتون كیلاسیك شاعیرلرین شعرلرینی اوخوموشدوم و دئمك اولار عروضو تام اولاراق بیلیردیم و 6-نجی اورتا تحصیلات صینیفینده عروضو درس وئریردیم و عروض-دا (كیلاسیك شعرده) هر كیمین یانلیشی (خطاسی) اولسا اونو بیلیب دئیرم. شعر مندن هئچ واخت ال چكمه ییب.
             ایندی نه ایشله مشغولسونوز؟
من حوقوقو قورتاراندان سونرا، چوخ سئویردیم اؤیرتمن (معلم) اولام، آمما قبول اولونمادیغیما گؤره بانك-دا چالیشماغی باشلادیم. اوندان سونرا ایندی یه كیمی اكینچیلیك و باغدارلیق ایله مشغولام.
            شعر لرینیزدن دئیین، ان چوخ سئودیگینیز شعر هانسی دیر؟
من بیر- ایكی ایل بوندان اؤنجه یه كیمی شعرلریمی كاغیذ اوزه ریندن اوخویاردیم. سونرالار عزیز دوست لاریمدان بیری اولان حمید واحدی منله دانیشیق دا دئیردی: (هامییا دئیردی) شعرلرینیزی حفظ ائدین و اونون حفظ ائتمه یینه واخت آییرین. بو منه بیر مثبت جهت اولدو و من بوتون شعرلریمی ازبرله دیم. منی چوخ ماراقلاندیران و چوخ سئودیگیم شعرلریمدن فلسفی باخیملی شعرلریم و لیریك (سئوگی جه/عاشقانه) شعرلریم دیر. لیریك شعرلریم منی گنج لشدیرمه سی و حس لریمین یئنی اولدوق لاری اوچون دور. سئوگی-محبتی یالاندان اوزده ساخلاماق اولماز.  بیر اینسانی سئومه ین هئچ جمعیتینی سئوه بیلمز، وطنین سئوه بیلمز، تانری سین سئوه بیلمز و بوتون وارلیق لارین سئوه بیلمز. بیرینی سئویرسن (بیر اینسان كیمی)، بوتون وارلیق لارینیدا سئوه جكسن. منیم اوره ییم  –دونیا گؤروشو جهتیندن-  بوتون اینسانلارین اوزونه آچیق دیر و من بوتون كائناتی سئویرم، آمما بونلارین ایچینده سئچیمه ال قویسام دئیه بیلرم:
دوزدور من دونیا وطن داشییام،
آمما اورتا دوغولویام،
ایرانلییام،
ایراندا آذربایجانلییام،
آذربایجان دا اورمو شهرینین اؤولادییام،
اورمودا، اؤز ائویمه باغلییام.
بئله جه بؤلوك دن، بوتونلویه (جزء دان، كل-ا) و ترسینه قاییدیریق. اینسانلار بوتون كائناتی اورك لرینین بؤیوكلوگونه گؤره سئویرلر.
           شعرلرینیزدن كیمدن ایلهام آلیبسینیز؟ نه تور (نوع) شعری سئویرسیز؟
من 1354 ایلینده بؤیوك شاعیریمیز، صابر-ین هوپ-هوپ نامه سینی گؤرندن سونرا، توركجه شعر دئمه یه باشلامیشام. اوندان اؤنجه فارسجا شعر یازاردیم. بیزیم بؤیوك خوشبخت چیلیگیمیز ایكی دیللی شاعیر اولدوغوموزدور و ایكی دیلده ده موفق اولموشوق. بیزدن اؤنجه كی شاعیرلریمیزده اوچ دیلده شعر دئییب لر، نمونه اولاراق فضولی و نسیمی و... آد آپارماق اولار.
25 ایل بوندان اؤنجه ناظیم حیكمتین شعرلرین تانییاندان بری، حس ائلمه میشم دونیادا توركجه شعر دئین شاعیرلرین ایچینده دونیادا تكجه ناظیم حیكمت، پابلو نئرودا كیمی دونیادا سس لنیب و آدلانیب دیر. او بوتون سینیرلری (مرز لری) سیندیریبدیر. بئله جه من ناظیم حیكمت دن ده تاثیر آلمیشام. اونون یانیندا خلیل ریضا-دان، ایسه ایلهام آلمیشام.
منیم شعرلریمین چوخو آزاد فورم دا اولوب دور. من باغلی و قافیه لی شعرلر دئمه یی چوخ خوشلامیرام. شعر نه قدر آخارلی، ساده اولسا او قدر سئویملی‌اولاجاق.
            دئیرلر، شاعیرلر شعرلرینین ان یوكسك و باشاریلی سینی عاشیق اولان واخت، سؤیله یرلر، سیز نجور، نئجه و نه زامان عاشیق اولوبسونوز؟
نجومی باخیمدان من قویروق دوغان (تیر) آییندانام و دئیرلر بو آیین دوغولانلاری، چوخ دویغوسال (احساسلی)، چكینمز (رُك) و حیس لری گوجلو اولار. بوندان یوخسا اوشاقلیق دا بئشیكده ائشیتدیگیم لای-لای لار و آنامدان ائشیتدیغیم ناغیللار و شعرلر منده بؤیودوكجه بو سئوگی نی منده یارادیبلار. بئشیك دئدیگیمیز بو انلام دؤرد دنه تخته دئییل، اونون لای-لای لاری چوخ اؤنملیدیر. ایندی آنالار لای-لای یئرینه هر نوع جینقیل-جینقیل سسلری چیخاردان اویونجاق لارلا اوشاقلاری یاتیردیب، مشغول ائدیرلر! من اورتا تحصیلاتی اوخویاندا بیر قیزی سئودیم، آمما اونا یئتیشه بیلمه دیم و بونلار ال-اله وئریب منده عشق یارانیب و قالارگی لیریك شعرلر دئمیشم، هله ده منیم ان بؤیوك یاراتدیغیم شعرلریمین چوخو لیریك شعرلریمدیر. 
            ایندی یه كیمی نئچه كیتاب چاپا یئتیریب سیز؟
بو زامانا كیمی بیر كیتابیم 1358-ینجی ایلده، مجوزسیز اولاراق چاپا گئدیب دیر و منیم اؤزومده ده یوخدور. ایكینجی كیتابیم باكی دا یازدیغیم شعرلریم، »سوزوم وار سنه دونیا« آدلی دیر و 1376-دا چاپدان چیخیب. او زامان آذربایجان ادبیاتیندا چوخ آز كیتاب یازیلیب چاپا گئتمیشدی و شوكور آللاها ایندی بو قونودا چوخلو كیتاب لار واردیر. تأسفله بو كیتابی حاضیر ائتمیشم آمما ساتماق چتین لیک لری ندنی ایله چوخو ساتیشا گئتمه ییب. یعنی اؤزوم ساتماغینا چالیشمامیشام و منجه بو ایش كیتاب ساتانین و كیتابی یایانین ایشیدیر.
            اینترنت ده ایسه شعرلرینیزی دیلداشلاریمیزلا پایلاشدیرسینیزمی؟
بلی من‌ شعرلریمی اینترنت ده »وطن قوخوسو« آدیندا بیر وبلاگدا یازیرام و شعر سئونلر اونا باش چكیب اوخویا بیلرلر.
           شاعیرلرین هنرینین، چتینلیك>لری نه لر اولا بیلر؟
بیزیم چتینلیگیمیز، سسیمیزین چاتیلمامازلیغیدیر. منه تریبون لازیم دیر. سسیمی كوتله مه (جماعته) یئتیرم. تلویزیون، رادیو، مطبوعات و... واسطه سی ایله شاعیرلر تانیمالیدیرلار و اوركدن چیخان سؤزلری هامییا چاتمالیدیر. اینسانین قدری ساغ اولان واخت بیلینمه لیدیر و اؤلندن سونرا دَیَر وئرمك فایداسیزدیر.
             سیزجه شاعیر كیم دیر؟
منجه شاعیر، ایلهام اولونمامیش پئیغمبردیر. شاعیر وظیفه داشیییر. برشت دئییر: آخیرت ده شاعیرلرین آغیر سورغو-سوال لاری وار. اونلاردان جماعاتینیزین آراسیندا، یاشادیغینیز زاماندا نه یی گؤردونوز؟
شاعیر وار تكجه باخیر و منجه شاعیر باخمامالیدیر، چون هامی باخیر، شاعیر گؤرمه لیدیر، باخان چوخدور، گؤرن آزدیر. ییخان چوخدور، هؤرن آزدیر. شاعیر گؤره بیله نه كیمی باخمالیدیر. شاعیر گؤرمه سه شاعیر دئییل.
            بیزیم ادبیاتیمیزین اوبیری ادبیات لار ایله باغلیلاشیق (متقابل) تاثیرین نئجه گؤرورسونوز؟
بیزه زمینه یارانماییب و تانینمامیشیق و ادبیاتیمیزین، دونیا ادبیاتینا باغلیلاشیق تاثیری اولا بیلمز. ائله شاعیریمیز وار قیرخ ایلدیر شاعیردیر آمما چوخلاری اونو تانیمیر. ادبیاتیمیزین، دونیا ادبیاتیندا باغلیلاشیق تأثیرینی اؤلچمه ك اولماز. اؤلچمك اولسادا آذربایجان جومهوریتینده یازیلان اثرلری دئیه بیله ریك. اودا شعر فورماسیندا یوخ بلكی، نثر فورماسیندا چیخیر. شاعیر شعر یازاندا ائله شعر یازمالیدیر، باشقا دیله چئویریلنده اوندان بیر قالیق، ایز، بویا قالسین. شعر، اؤزوندن بیر ایز و یئر قالسین دئمك دیر. بیزه ایمكان یارانمالیدیر و سسیمیز و ادبیاتیمیز دونیایا تانیتدیریلمالیدیر.
            اؤزونوزو نقد و تعریف ائتسز نه دئیه بیلرسینیز؟
من بیر ایشی بوش بیراخان بیری یم، مثلا بئش كیتاب دا چاپ ائده بیلردیم، دوزدو ائتمه میشم، آمما ویجداناً راضی یام. بونون یانیندا دئییرم، من كیتاب چیخاتسامدا، كیتاب ساتماقدا چتینلیك وار و یئنه ده فایداسیز اولاجاق ایدی. من پولا دَیَر وئرمه میشم، اونا گؤره قاچمامیشام، اونون ساتیشینین دالیسیجا، یوخسا ایسته سیدیم هامیسن اؤزوم ساتاردیم.
من، تعریف ائتسم بوجور دئیه بیلرم، من  حددیندن آرتیق حقیقت دئین آدامام، دار باشیندا اولسامدا، من حقیقت جارچی سییام. نقد ائدنم و بیرینی ییخماغا چالیشماییرام.
            گنج لریمیزه، گنج یازیچی و شاعیرلریمیزه تاپشیریغینیز نه اولا بیلر؟
اساس تاپشیریغیمی بئله دئمه لییم: »دولماسا، داشماز« اؤنجه كئچمیشین یازیلارین و شعرلرین اوخوسونلار. توركجه میزی دوزگون اؤیرنسینلر و سونرا یازماغا باشلاسینلار. دیل دانیشماق معناسیندا دئییل و دیل مكتوب اولمالیدیر و هامی مشترك یازی ایله یازمالیدیر و هر كس اؤزونه بیر فورمادا یازمامالیدیر. اول دولماق سونرا داشماق. گنج لریمیز، فایداسیز تعصب لاردان اوزاق قالمالیدیرلار. هئچ كیمسه یه توخونماییب، گؤزلجه یازیلار و شعرلر یازماق اولار. سؤزویون اؤز آنا دیلینده سلیس و آخار یاز و دیلیمیزی یاشات و كیمسه یه توخونوب و یا بوش شعارلار وئرمه. شاعیر و یازیچی، یول گئتمه یین باجارمالیدیر و ائله یازا نه بیرینه توخونا و نه ده سؤزو اوره گینده قالا و اینشاللاه كیتاب ائولریمیزده باشقا كیتابلارین یانیندا دَیَرلی كیتاب لار گؤرونسون.
             سون سؤزونوز؟
سیزه اوغورلار اولسون و نشریه نیزده فایدالی یازیلار گؤرك. توركجه میزین گئنیشلنمه سینه چالیشاسینیز و همیشه تعهد ایله یازاسیز و هئچ بیر باسقی آلتیندا حقیقتی یازماقدان چكینمه ییب، گیزلتمه یه سینیز.
حقیقتین عطرینیی،
 یایماقدان چكینسنده،
گیزلتمه یه چالیشما!
آیدین لار، آیدین سؤیلر آرخاداش،
ائولری داغ كیمی اوچوب، چؤرك لری سو كیمین كسیلسه ده!
چوخ ساغ اولون و اینشاللاه دیرلی نشریه اولاجاقسیز و توركجه میزی تمیز یازماق ایله دیلیمیزه یاخشی قوللوق ائده سیز.


یازی تورو :  

گؤندر - کلوب‌دات‌کام
باخیش لار(2) 
[cb:post_like]


Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...