به گزارش خبرگزاری تسنیم از اورمیه، تاریخ پر فراز و نشیب آذربایجان با تصنیف‌های عارفانه آشیق‌ها و نواهای جان سوز موسیقی آشیقی گره خورده است.

آشیق، سراینده حماسه‌ها و سرگذشت ملت خویش و یار و یاور شادی‌ها و غم های مردم سرزمین خود است، آشیق‌ها به گواهی تاریخ و به اذعان مردم هنرشناس آذربایجان از آگاه‌ترین و عالم ترین مردمان روزگار هستند.

هنرمندانی که به هنر سنتی آذربایجان وفادار مانده‌اند

امروزه مسائلی از قبیل تهاجم فرهنگی، توسعه ناهمگون جوامع، نپرداختن به مقوله‌های فرهنگ بومی، همه و همه در سپرده شدن این هنر سنتی به صفحات فراموش شده تاریخ نقش به سزایی دارند.

اما انگار شاخصه‌های جامعه مدرن و امروزی در برابر علائق مردمان این منطقه حرفی برای گفتن ندارد چراکه همچنان موسیقی آشیقی بخشی از تاریخ و زندگی مردم آذربایجان است.

محبوبیت برنامه‌های مرتبط با موسیقی آشیقی در بین مردم این منطقه گواهی می‌دهد که مردم آذربایجان با وجود تهاجم مدرنیته پایبند به احساسات هنرمندانه خود هستند.

به هر حال امروزه اهل ادب، شعر و موسیقی نگرش احترام آمیزی نسبت به آشیق ها و مقوله موسیقی آشیقی دارند و آشیق ها را پیر و راهنمای هنر در این منطقه می دانند.

آشیق‌لیق سئوگی‌سی ایله یاشایان گنج

یازان: حسین واحدی

هر اینسانین یاشامیندا بیر پارا شئیلر اؤنملی اولوب، او اینسانی حیاتدا ساخلاماغا، عشق ایله یاشاماغا داها مارقلی ائدیر.  اینسانلارین بعضی‌لرینین ان اؤنملی حیات مسئله‌سی وطن اولوب، اونلاری یاشادان، . وطن عشقی اولور. بئله اینسانلار عؤمورلرینین چوخونو بو یولدا قویورلار. بیرى وطنه دوکتور اولار، بیری ایشچی، بیر یازیچی و... . هر حالدا هر بیریسی اؤز یئرلرینده وطنه قوللوق ائدیرلر.

بو اینسانلاردان بیری ده قوشاچایلی کؤکنلی، اورمودا دوغولموش احمد اسدی جنابلاری‌دیر. آتا-آناسینا خلف اؤولاد اولان احمد، 1367جی گونش ایلینده یاشما گولومسه‌ییب، دونیایا گؤز آچیب‌دیر. اورمیه‌نین آدلیم شاعیر ایله یازیچی‌لاریندان بیرى اولان بهرام اسدی‌نین یگانه اوغلو اولان احمد، بیر بویا باشا چاتدیقجا اتاسی ایله بیرگه ادبیاتا، آشیق موسیقی‌سینه و شعره علاقه باغلاییر. او 1390جی ایلده دوغال قایناقلار قولوندا لیسانسینی بیتیرمکله بیرگه ادبیاتیمیزا ایکی عنوان کیتاب دا پاى وئریر. "آتالار سؤزو" توپلوسو ایله تورک شاعیری ناظیم حیکمت‌ین "قیز جوجوغو" آدلی شعرلری اونون چاپ ائتدیگی کیتابلاردیر.

بو صنعت بیزیم وارلیغیمیزدیر، گرک قویمایاق آرادان گئده

آشیق بولود ساعد ایله دانیشیق/ دانیشیق: احمد اسدی

 آشیق بولود، اورمونون آدلیم آشیقلارینداندیر. او هم گؤزل یوردوموزدا، همده یوردوموزدان ائشیکده خارجی اؤلکه­ لرده­ ده تانینمیش بیریسی­دیر. آشیق بولود 1338-جی ایلده ملکندینین(ملکان) باباکلک کندینده دونیایا گؤز آچیب. 6-7 یاشی اولدوغو واختلاردا عائله­سی ایله بیرلیکده اورمویا کؤچور و بو شهرده قالارگی اولور. آشیق بولودون اوغلودا آشیقدیر و اورمو بؤلگه ­سینده آشیق فورماسیندا فرقلی چیخیشلاری ایله تانینیر. آللاهدان آشیق بولود ساعد و اونون خلف اوغلو سایین عسگر ساعده باشاریلار دیلرکن، دانیشیغیمیزی اوخوماغا دعوت ائدیرم.

كورسو باشی لارینی ایندیده یارادا بیله ریك

بایرام گلیر یاز گلیر، ائلیمیزه نغمه گلیر، ساز گلیر...

كئچمیشلرده، بایرام لاردا، شنلیكلرده و گئجه اوتورمالاریندا، ائل- اوبامیز، بیر یئره ییغیشیب، بیرلیكده، بایاتی لار، ناغیل لار، تاپماجالار ... سؤیله ییب، زامان كئچیرَرمیشلر. قدیم لرده، ایندیكینه تای، رادیو- تلویزیون، بیلگی سایار، اینترنت دن، ... خبر یوخویدو. آخشام اولدوقدا قهوه خانالاردان آشیق لارین سازلارینین سسی، گؤزل داستان لاری ایله بیرگه خاطیره لی چاغلار یاراداردیلار. ائولرده اوشاقلی- بؤیوكلو صمیمیت له، بیر- بیرلری ایله دانیشیب، یاشاییش لاریندان لذت آپاراردیلار.

بؤیوكلر، اوشاقلارا، كئچمیش دن، تاریخ دن سؤیله ییب، عیبرتلی ناغیل لار ایله حیكایه لر دئیردیلر. یاشلی لارین چوخو ایندیده او، یاددان چیخمایان كورسو باشی لارینین خاطیر ه لرینی، ایندینین بوتون ایمكانلاری ایله دگیشمزلر.

كورسو باشی، بیزیم فولكلوروموزدا اؤزونه مخصوص بیر یئری واردیر. بیر یئره ییغیشماقلار، اویونلار، دانیشیق لار و.... هر زامان قالارگی اولوب لار.

ایندیكی چاخیمیزدا، آخشام اولدوقدا، ائولرین چوخوندا، آتا، تلویزیونون خبرلرین ایزله ییر. آنا، ائوینه، اؤزونه نه آلیب، نه قالیری دوشونور. اوشاق ایسه، بیلگی سایاردا اویون اویناییر! نه كئچمیش دن خبر وار، نه تاریخ دن، نه فولكلوردان!

كؤرپه لر، اؤز لای-لای لاریمیزی ائشیتمك یئرینه، چین لی لرین، جور به جور سسلی اویونجاقلاری ایله اویناییب و یاتیرلار!

اوشاق لار اؤز حماسی و آدلیم قهرمان لاریمیزین آدلارین بیلمه دن، اؤزگه لرین كارتون لار ایله فیلم ایله بوی آتیرلار. مدرسه چانتالاری، دفترلری و ... خاریجی كارتون لارین شخصیت لرینین شكیل لری ایله دولوبدور! بیزیم اؤز كولتوروموز یوخدورمو؟ ، سوالی هئچ كیمین دوشونجه سینه گلمیر، ائله بیل؟!

زامانی دالی قایتارا بیلمه سك ده، اؤز كولتور ایله دب لریمیزی ساخلاماغا و گله جك نسیل لره تاپشیرماغی هر زامان ائده بیله ریك. كورسو باشی لارینی، ایندی ده یاراتماق اولار، ائولره شنلیك، صفا و صمیمیتی ایندی ده، قاتا بیله ریك. اؤز كولتوروموزو، دب لریمیزی، عادت- عنعنه لریمیزی ایندیده یاشادا بیله ریك.

بو گؤزل گونلرده، بیرده قاییدیب اوشاق اولاردیم یئرینه، اوشاق لیغیمیزی ایندی یه گتیرك!

آشیق یولون آچیق اولسون

 

فراخوان مسابقه موسیقی آشیقی

فراخوان

در پی برگزاری چهارمین دوره ی جشنواره ی نسلی از آفتاب، حوزه هنری استان آذربایجان غربی به منظور ارج نهادن به آشیق و موسیقی آشیقی در سطح منطقه ای برگزار می کند: (سطح منطقه ای شامل استانهای آذربایجان غربی، آذربایجان شرقی، اردبیل، زنجان، قزوین و کردستان.)

بخشها:

1-      مکتب آشیقی اورمیه

2-     مکتب آشیقی قره داغ(به علاوه سایر مکاتب در صورت وصول آثار)

3-    تکنوازی قوپوز

محورهای برگزاری جشنواره:

1-      سسلی سازیم: نگاهی به موضوع دفاع مقدس و بازگویی حماسه های آن دوران از زبان آشیقها

2-     ایمان گوجو: نقش عنصر ایمان در روند پیروزی انقلاب شکوهمند انقلاب اسلامی ایران

3-    آیدین گونلر: بازگوکننده جنبشهای مردمان مسلمان کشورهای منطقه

4-    گونش بولاغی: تمدن اسلامی و گذشته پرافتخار تمدن اسلامی و نقش آن در پی ریزی تمدن جهانی

5-    محبت اوجاغی: خانواده و اخلاق در فرهنگ ایرانی و اسلامی و جایگاه آن در موسیقی فولکلور.

مقررات:

1-      شرکت در هریک از بخشها به صورت مشترک مجاز است.

2-     شکرت کنندگان فقط مجاز به ارائه تنها یک اثر در هر یک از بخشها می باشند.

3-    شعر هر اثر می بایست به صورت تایپ شده و یا با خط بسیار خوانا با ذکر نام و مشخصات شاعر ارائه گردد.

4-    ارائه فرم شرکت در جشنواره به همراه اثر و دوقطعه عکس 3*4 تمام رنگی الزامی است.

جوایز:

1-      مکتب آشیقی اورمیه

نفر اول: 400 هزارتومان

نفر دوم: 300 هزار تومان

نفر سوم: 200 هزار تومان

2-مکتب آشیقی قره داغ و سایر مکاتب

نفر اول: 400 هزارتومان

نفر دوم: 300 هزار تومان

نفر سوم: 200 هزار تومان

3-تکنوازی قوپوز

فقط نفر برتر: 400 هزار تومان

آخرین مهلت ارسال آثار در قالب سی دی و یا دی وی دی: 30 بهمن ماه 1390

آدرس دبیرخانه : اورمیه، خیابان شهید امینی، جنب استانداری، حوزه هنری استان آذربایجان غربی

تلفن: ۳۴۶۲۵۵۱-۰۴۴۱

قایناق1

قایناق 2( حوزه هنری آذربایجان غربی)

آشیق دهقان فرقلی بیر اینسان

آشیق دهقان:

آشیق سس سیز لرین سسیدیر

شهامت نشریه سینین یاییلماسینین ایلك گونوندن آذربایجان آشیق صنعتینه ده یر وئرمك و بو یولدا جاندان- اوركدن امك چكنلری یوخلاماق و ائلیمیزه تانیتدیرماق بیزیم اصلی وظیفه لریمیزدن اولوب دور. بو یولون اوزوناسیندا بو ساییمیزدا آذربایجانین مهم و بؤیوك آشیق لاریندان بیری اولان آشیق «محمد حسین دهقان» ایله دانیشیق آپارمیشیق. آشیق دهقانی تانیتدیرماق لازیم دئییل و ائلیمیزین هامیسی بو قوجاماق كیشینین اؤزو و سسی ایله تانیشدیر. آشیق دهقان صمیمیت له بیزیم دانیشماغیمیزی قبول ائدیب و قیسادا اولمالی اولسا اورك سؤزلرینی سیز عزیزلریمیزله پایلاشیب دیر.

آشیق دهقان، كسینلیك له آذربایجانیمیزین قالارگی وارلیق لاریندان بیریدیر. آشیق دهقان، بوتون میللی و اولوسلار آراسی فئستیواللاردا ایشتیراك ائدیب و آذربایجان موسیقیسینی دونیایا تانیتدیرماغا الیندن گلنی اسیرگه مه ییب دیر. آشیق لاتین آمریكا، فرانسه، آلمان، سوئد، آذربایجان جومهوریتی، توركیه و ... اؤلكه لرینده مختلف موسابیقه لرده و فئستیواللاردا قاتیلماقلا اونلارجا قیزیل بویون باغی و لؤوحه لر قازانیب دیر. خاطیرلاتمالیییك آشیق كئچن ایللرده موسیقی دوكتوراسین آلیب دیر.

آشیق قوربان لا دانیشیغیمیزدا:

آشیق سؤزو ائلین سؤزودور

آشیق موسیقی سینه یئنیدن باخمالیییق

آشیق موسیقی سی نین زحمت چكن لریندن بیری اولان، آشیق قوربان لا موصاحیبه ایسته دییمیز زامان، صمیمیت له بیزی اؤز ائوینه دعوت ائتدی و اورك سؤزلرینی سیز عزیز اوخوجولاریمیزا چاتدیرماق اوچون، بیزله پایلاشدی. آشیق قوربان غربی آذربایجانین ده یرلی آشیق لاریندان ساییلیر، بو اوستاندا دونیایا گؤز آچماسادا، ایستر- ایسته مز بو اوستانین آدینا مقام لار قازانیب ده یرلی ایشلر ائدیب دیر، بونلاردان:

75- نجی ایلده «ساری تئل» آشیقلار قروپونون یاراتماسی

80،79 و 81 – نجی ایللرده ایرانین رادیو – تلویزیون مركزلرینین موسیقی ایشلرینده بیرینجی یئری توتماسی

82 – نجی ایل توركیه نین آنكارا شهرینده اورمیه و تبریز صنعتچی لری ایله اوچ گونلوك كنسرتین ایجراسی

2007 – نجی ایل باكی شهرینده بئشینجی اولوسلار آراسی موسیقی سمینارینا قاتیلماسی

2008 – نجی ایلده قیبریس ده سازلی – سؤزلو چیخیش

2009 – نجو ایلده توركیه ده، آشیقلار یاریشماسیندا  17- دی اؤلكه نین ایچینده، ایكینجیلیك مقامینین اله گتیرمه سی

2010 – نجو ایلده دانماركدا آنا دیلی اوچون مراسیمه قاتیلماسی

-      سؤال: آشیق، دئمك اولار سیزی چوخلاری تانیر، آمما بیرداها اؤزونوزو اوخوجولاریمیزا تانیتدیرین لوتفن؟

من آشیق قوربان پور ولی علیار، 1348 – نجی گونش ایلینده مؤحتشم قاراداغین دیزمار ماحالینین علیار كندینده آنادان اولموشام، 12 یاشیما كیمین اورادا یاشامیشام و سونرا 1363- نجو ایلده عاییله وی اورمیه یه كؤچوب گلمیشیك.

-      سؤال: بو صنعتی هاردان و نئجه باشلادیز، اوستادلارینیز كیملر اولوبلار؟

من اوشاقلیقدان اوخویاردیم، همده منیم آتامدا آشیقییدی و یاخشی سسی وارییدی، پئشه كار (حرفه ای) دئییلدی آمما یاخشی اوخویاردی و اؤزللیكله قاراباغ شیكسته سین یاخشی ایفا ائدردی و اوردا اولان نئچه پارا كندده هله ده آدی دئییلر و دئمك اولار منیم ایلك اوستادیم آتام اولوبدور، او زامانلار منیده مجلیس لرده اوخوداردیلار و منده ائل ماهنیلارین اوخویاردیم و سونرا اورمیه یه گلدیك، او زاماندا هئچ یئرده كیلاس یوخویدو و سونرا خیدمته گئتدیم، بیر گون مورخصی یه گلنده گؤردوم آشیقلار قهوه خانالاردا اوخویورلار، منده ائوه گئتمك یئرینه قهوه خانایا گئتدیم و آشیق لارا قولاق آسدیم.

خیدمتدن قورتولاندان سونرا، بیر ساز باغلاتیم و اؤیرنمه یه باشلادیم، آلتی آی اوستا تاپا بیلمه دیم و سازی كؤكسوز چالدیم، نئچه واختدان سونرا بیر اوستا تاپدیم و سازین پرده لرینی اؤیرندیم و یاواش- یاواش نئچه اوستا یانیندا چئشیتلی (مختلف) پرده لر اؤیرندیم، آشیق لیغا چوخ علاقه م  اولدوغو اوچون اوستالار دئیه نی تئز اؤیرنیردیم، سونرالار تبریزده رحمتلیك اوستاد سلیمی نین یانیندا، مهندیس گنجه ای آدیندا بیر اوستاددان سازی دوزگون اؤیرندیم و سونرا اوستاد فرشید جهاندیده دن سازی بیلیمسل (علمی) اولاراق اؤیرندیم و باشقا چوخلو اوستادلاردا منیم ساز اؤیرنممده اولوبلار.

1370 دن آشیق لیغی پئشه كار اولاراق باشلامیشام و ایندی ده، اون ایلدن چوخدو » ماهور« آدلی مؤسسه ده آشیق كیلاسلاریم وار و علاقه سی اولانلار بورایا گلیب بیلیمسل اولاراق آشیقلیق اؤیره نیرلر.

-      سؤال: آشیق صنعتینینین دورومونو (موقعیت ین) نئجه گؤروسونوز؟  

آشیق صنعتی دونیادا فولكلور صنعتی دیر و هر یئرده فولكلوریك صنعتینه ده بودجه آییریرلار و بیزیم اؤلكه ده ده گرك بو ایش گؤرونسون و بو ایشله یئنی هاوالار یارانار. بو صنعت تبلیغ اولوب تانیتدیریلمالیدیر و گرك گئنیش كوتله (مردم) تانیسین و تكجه آشیغین اؤز یاخینلاری، قوهوم لاری و دوستلاری تانیماقلا آشیق صنعتی دیری قالماز و گرك شهر مدنیتینه قاتیلسین، بو صنعت معنوی بیر صنعت دیر و تانینمالیدیر. تبلیغات اولونورسا من بو صنعتین گله جه یینی یاخشی گؤرورم.

-      سؤال:‌ اوستانیمیزدا  و اورمیه نین اؤزونده بو صنعت نجور یاشانیر؟

غربی آذربایجاندا و یا اورمیه نین اؤزونده بو صنعت قهوه خانالاردا وار، اورمیه ده، اورمو آشیق هاوالاری چالینیر، آمما بوتونلوكده بو اوستاندا بو صنعت یاد اولوب، توتالیم اورمیه نین اؤزونده 3 قهوه خانادا آشیق موسیقی سی چالینیر و اورا گلن ثابیت موشتریلرین سایی 150 نفر اولسون، بوجور بؤیوك شهره 150 نفر بیرزاد دئییل و هئچ ساییلیر و گرك غربی آذربایجاندا بو صنعت تانینسین و تبلیغ اولونسون و گنج لری بو یولا علاقه ائتدیرك و بونون یانیندا همده  آشیق صنعتین  چاغداش لاتدیراق (معاصر لشدیرك) و نوتا كؤچورك.

-      سؤال: یاخین زامانلاردا اورمیه ده بیر آشیق درنه یی (انجمنی) آچیلیب اورانین ائتگیسی (تأثیری) نه قدر اولا بیلر و اورانی نئجه گؤرورسونوز؟

اورانی آچماق چوخ یاخشی ایشلردن بیرییدی، آشیق لارا كارت وئریلیب، اوردا آشیق لار تانینیر و دئمك اولار رسمی بیر یئردیر، آمما قهوه خانالار بوجور دئییل. اورا عاییله لر ده قاتیلا بیلیر، آشیق لار چالیر، اوخویور و هردنده تنقید ده اولونور، اوردا هفته ده ایكی آشیق اوخویور، البته غربی آذربایجانین چئشیتلی شهرلریندنده قوناغیمیز اولور و آشیقلار اورا دعوت اولورلار.

-      سؤال:‌ قاتیلدیغینیز فئستیواللاردان و گتیردیگینیز مقاملاردان دئیین؟

من اوچ سئری ایران رادیو- تلویزیون فئستیواللاریندا مقام گتیرمیشم، تقریبا 79، 80 و 81 – نجی ایللرینده اوچ ایل دالبادال مختلف عونوانلاردا بیرینجی اولموشام، سونرالار، آذربایجاندا بیر سئمینارا چاغیریلمیشام و آشیق مكتب لرینین ایضاحین آپارمیشدیم، توركیه ده اوچ گونلوك بیر كنسئرته گئتمیشم و باشقا یئرلرده اولوبلار و 2009 – نجو ایلده توركیه ده اون یئددی اؤلكه دن قاتیلان آشیق لار فئستیوالیندا ایكینجی اولموشام.

-      سؤال: آشیق هاوارلاریندا یازیرسیزمی؟

چوخلاری بو ایشی گؤرور، مثلن آشیق چنگیز مهدی پور آشیق صنعتی نی نوتا كؤچورور و بو ایشین هله ده داوامی وار، من اؤزومده قاباقجالار كندیمیز آدیندا بیر كیتاب چاپا وئرمیشم و اؤز شعرلریمی یازمیشام، آشیق صنعتی اوچون بیلیمسل (علمی) بیر ایشده حاضیرلاییرام و اینشاللاه گله جكده چاپا وئره جه یم.

-      سؤال: غربی آذربایجان دا آشیق موسیقی سی اوچون پئشه كار ساز باغلایاندا وارمی؟

بو ایش اورمیه ده، خوی و اوستانین باشقا شهرلرینده ده گؤرونور، آمما اوستانیمیزدا پئشه كار اولاراق بو ایشی گؤرن یوخدور و پئشه كار سازی آلماق اوچون تبریزه یوخسا باكی یا گئتمه لیییك.

-      سؤال: سون سؤزونوز و اوره یینیزده اولان هر نه وار بویورون؟

آشیغین سؤزو ائلین سؤزودور و بو سؤزلر اؤزوموز اوچون دئییل، منجه آشیق موسیقی سینه یئنیدن باخمالیییق و بو قونودا مطالعه ائتمه لییك، بونون گؤزلیگینه، معنوی اولدوغونا یئنیدن باخاق، بیزیم كوتله میزین هرنه دری ، اورك سؤزو وار بو آشیق موسیقی سینده دیر و بونا گؤره آشیق صنعتین دیری ساخلامالییق. سونوندا بوتون اوستادلاریمدان و اؤزللیكله آشیق موسیقی سینه یئنیلیك گتیرن و دونیایا تانیتدیران آشیقلاردان، نمونه اوچون چنگیز مهدی پور،عمران حیدری، حسین اسدی، اوستاد گنجه ای و... تشككور ائدیرم و سیزه ده آشیق موسیقی سینی یوخلادیغینیز اوچون تشككورومو بیلدیریرم.

دانیشیغی آپاران: حسین واحدی