تاریخیمیز وارلیغیمیز
تاریخیمیز، وارلیغیمیز
یازان: حسین واحدی
هر بیر اؤلکه نین، هر بیر شهرین، اؤزو اوچون، کئچمیشى ایله تاریخى واردیر. آتا- بابالاریمیز، دئمیش کن: «کئچمیشى اولمایان خالقین، گله جه یى، اولا بیلمز.» بو گؤزل آتالار سؤزو، قونونو، آچیق- آیدین، آچیقلاییر. گؤزل، یام- یاشیل، افتخارلى، کئچمیشى ایله گله جه گى پارلاق، عزیزایرانین باشى اولان، سئویملى آذربایجانین، قاریش- قاریشى تاریخى ایزلرله دولودور. آذربایجان بؤلگه سینده اولان، بعضى تاریخى اثرلر، ایران-دان علاوه دونیادا ایسه تانینمیش و آدلیمدیرلار.
اونلاردان، «تیکان تپه ده، سوغورلو(تخت سلیمان)- اورمیه ده گؤگ تپه، جومعه مچیدى- سولدوز دا، حسنلى تپه سى- ماکى دا، قارا کلیسا- اردبیل ده شیخ صفى الدینین مزارى، جمعه مچیدى- شهر یئرى، خیاو دا- تبریز ده، گؤى مچید،تبیر بازارى، علیشاه ارکى- کلیبر ده، بذ قالاسى- جولفا دا، سنت استپانوس کلیساسى- ماراغا دا، رصد خانا- زنجان دا، سلطانیه گونبزى و ...» آد اپارماق اولار. بو آرادا، غربی آذربایجانا دؤندویوموزده، گؤزل و تایسیز طبیعتینین یانیندا، مختلف دئورلردن قالمیش اثرلرله، هر اینسانین ماراقینى اؤزونه چکیر. بو تاریخى اثرلر، بیزیم پارلاق کئچمیشیمیزى گؤستَرمکدن علاوه، باشقا یؤن (جهت) لردن ده، اهمیت لى ساییلیر. بو مهم لردن بیری توریست لرین علاقه سینى بؤلگه میزه چکمک دیر.
بو قونویا حددن آرتیق اؤنم (اهمیت) وئرمه لى ییک. توریستى اولان، اؤلکه لر و اونلارین ایچینده شهرلر،اقتصادى دورومدان، یوکسک یئرده دایانیب لار. توریست لرین گلمه سییله،مختلف ایش لر یارانیب، ایش فرصتی ده چوخالار. باتى آذربایجان دفعه لرله یازیلیب، دئییلدیک لره تای، توریستى باخیمدان یوخارى پتانسییله مالیک دیر. آنجاق بونا نه قه در دیَر وئریلیب، یوخسا وئریلمه ییب دیر، سیز عزیز اوخوجولاریمیز داها یاخشی بیلیرسینیز! تاریخى اثرلریمیزى نه قه در قوروموشوق هامى یا بللى دیر. اوستانین، چوخلو شهرلرایله کندلرینده ، کئچمیشدن یادگار قالان ایزلرى قوروماق هامیمیزین بورجوسایلیر.
غربی آذربایجانین، اؤزللیکله اونون مرکزى ساییلان اورمیه نین، بعضى اثرلرى باشى سویوقلوق ایله باخمامازلیق دان، آرادان گئدیب، بعضى لرى ده، آرادان گئتمک وضعیتینده دیرلر. ائل بیل، اؤز الیمیزله، کئچمیشیمیزى آرادان آپارماق دا، تایسیز اولماق ایسته ییریک!
شهرلرى یئنی لَتمک (نو سازى) آدییلا ، تاریخى اثرلرى، قدیم معمارلیق لا قالان بینالارى، ییخیب یئرلرینه آپارتمان تیکمک، مدرنچیلیک و شهره قوللوق ائتمک اولا بیلمز. آپارتمان قاییرماق، شهرى بؤیوتمک، یئنى ائولر دوزتمک و...، قدیم و تاریخی اثرلرى آرادان آپارماغا سبب و بهانه ساییلمیر. هئچ ندن (علت( له،کئچمیشیمیزى سیلمه یه حاققیمیز یوخدور. آتا-بابالاریمیزین کئچمیشدن یادگار قویدوغو اثرلر، الیمیزده بیر امانت اولوب، گله جک نسیل لره، ساخلاییب، امانتى اونلارا یئتیرمه لى ییک. بوتون بو اثرلر کئچمیشیمیزدن سؤز آچاراق بو شهرین کیملیغین ده ثبوتا یئتیریر. بو بیزیم اوچون هرحالدا اؤنملی اولمالیدیر.
شهریمیزده اولان بوتون تاریخی مچیدلر، بؤیوک بازار، بدیرلی قالاسینا تای تیکینتی لر و اؤزللیک له آدلار، بو شهرین کیملیغین گؤستریر و بیزلر بو گون بورجوموز اولاراق بونلاری قورویوب ساخلامالیییق. اونلارجا صفی الدین اورموی، حسام الدین چلبی، میرزا علی عسگر آبادی یه تای عالیم لر، یوزلرجه کلبعلی خان افشار، قاسیملو خان افشار، ممد قولوخان، حیدر عمواوغلو، مش ایسماعیل خان تای ایگید قهرمانلار ، محدث لر، جبار باخچابانلار و طرزی افشار، مریم جهانگیریه تای ادیبلر و گونو بوگونده مین لرجه عسگرخانلارا، کاظیم خانلارا، باکری لره تای بو توپراغین کئشیین چکن آسلان لاری وار .
بوگون، ایران و دونیا اوزره تانینان، اصفهان ایله شیراز و ...، آدچیخاریب توریستی شهر تانینسالاردا، بونون اساس سببی تاریخى اثرلر ائله جه فرهنگی مفاخرلرینه دَیر وئرمک دیر. ایلده میلیونلارجا، توریست قبول ائدن بئله شهرلرین، اقتصادى وضعیتلرى ده داها آرتیق اینکیشاف ائدیر. اونلار ایله بیزیم فرقیمیز، یالنیز، بیر زاددیر: «اونلار اثرلرین، مفاخرلرین، قورویوب، ساخلاییب، تانیتدیریب لار و توریست گتیرمک اوچون، تانینمالارینا زحمت چکیب لر، بیز ده، ...!!!»
اومود ائدیرم، بو موضوع یا، بوتون اوستانى مسئول لاریمیز، جاماعات ایله بیرلیک ده، تاریخى اثرلریمیزى ساخلاماغا و کئچمیش ایله ایندى ده اولان آدلیم قهرمان لاریمیزا، صاحاب چیخیب، بؤلگه یه، توریست جذب ائتمه گه، داها چوخ زحمت چکیب، بؤیوک آددیم لار آتیب، بیزلرى آللاهین اومود ایله،گله جک نسیل لرین یانیندا، باش اوجا ائتسین لر.
