قابوس‌نامه‌ده قوناقلیق حیکایه‌سى
بیزده دب بئله‌دیر
بیزیم گیلان‌دا یاخشی دبیمیز واردیر. چؤرک یئمه واختی، قوناقلاری قوناق اوتاغینا آپاریب، سوفرانی آچیب، یئمک‌لری دوزندن سونرا، ائو صاحیب‌لری اوتاقدان چیخارلار، فقط بیر نفر اوزاقدا دایانیب، قوناقلارا لازیم اولانلاری گتیره‌ر. بو دب عرب‌لرده‌ده واردیر.
Ø دیشین امه‌یی
بئله بیر حیکایه ائشیتدیم. مقلهنین اوغلو، نصر ابن منصور تمیمی‌یه بصره‌ده بیر ایشین ائتمه‌یینه امر وئردی. بیر ایلدن سونرا اونو چاغیریب حئساب-کیتابینا یئتیشدی.
نصر چوخ بؤیوک بیر اینسان ایدی. بصره‌ده، خلیفه اونو گؤروب، گؤزو توتموشدو. حئسابینا یئتیشیب، چوخلو ثروت وئردیلر. مقلهنین اوغلو دئدی: بو ثروتی بورادا یئره قوی، یوخسا زیندانا گئتمه‌لیسن.
نصر دئدی: منیم آغام! منیم ثروتیم چوخدور، اما ایندی بورادا دئییل. منه بیر آی واخت وئر، هامیسینی گتیریب، بو آز واردان اؤترو زیندانا گئتمه‌ییم. مقلهنین اوغلو اونون سؤزونو اینانیب دئدی: خلیفه‌دن سنی بیراخماق اوچون امر گلمه‌ییب، هئچ یئره گئده بیلمه‌سن، آما بیر آی بیزه قوناق اولا بیلرسن.
نصر دئدی: هر نه سیز بویورساز ائده‌رم. بو اوزدن‌ده مقلهنین اوغلونون ساراییندا دوستاق اولدو. بو دانیشیق اوروجلوق آیینین ایلکینده اوز وئردی.
گون باتاندا، مقلهنین اوغلو دئدی: فلانکسی گتیرین هر گئجه بیر سوفرا باشیندا بیزله اوروجون آچسین. نصر، بیر آی اوروجونو مقلهنین اوغلو ایله آچیب، اوروجلوق بایرامینا چاتدیردی.
مقلهنین اوغلو بیر نفری اونون دالیجا گؤندریب، وئره‌جه‌یی ثروتی ایسته‌دی؟
نصر دئدی: من او ثروتی اؤده‌میشم!
مقلهنین اوغلو دئدی: کیمه وئریبسن؟
دئدی: سنه!
مقلهنین اوغلو راحاتسیز اولوب، بیرداها نصردن سوروشدو: او ثروتی کیمه وئریبسن؟
نصر دئدی: ثروتی سنه وئرمیشم، آما بیر آی سنین سوفرانین باشیندا اوروجومو آچمیشام، سنه قوناق اولموشام، ایندی ایسه بایرام گلیب‌دیر، منیم حاققیمدیر مندن پول ایسته‌یه‌سن؟
مقلهنین اوغلو گولوب دئدی: حئساب-کیتابینی حئسابلا راحاتجا گئت. او ثروتی دیش امه‌یی اولاراق سنه باغیشلادیم.
Ø بوشونا گولمک دلی‌لیک‌دیر
خالقین منت‌ین قبول ائدیب همیشه گولر اوزلو اول. آردیجیل گولر اوزل، آما بوشونا گولمه، بوشونا گولمک دلی‌لیک نیشانه‌سیدیر، آز گولمک سیاست ایله باشینی ساخلاماق اولدوغو کیمی. نئجه دئییب‌لر، بوشونا گولمک، آغلاماقدیر.
قوناغی یولا سالاندا، بیر-ایکی دفعه قالمالارینی، آلچاق کؤنوللوک له ایسته، اما اوچونجو دفعه آسلانما، دئییب گوله-گوله اونلاری یولا سال.
اوشاقلار ایله خدمتچی‌لرین قوناق یانیندا خطا ائتسه‌لر، آجیماییب، اؤزونو پوزما، دؤز قوناقلار گئتسین. قوناقلارین یانیندا بیر ÷یس ایش قاباغا گلسه، هئچزاد دئمه، قونقالار مین سئری‌ده اولماز، شئی‌لر ائتسه‌لرده، حؤرمت ساخلایییب، دؤزوملو اول.
Ø قوناغین حاققی واجیب‌دیر
بیل، قوناق حاققینی ساخلاماق واجیب‌دیر، آما نانکور اولمایان قوناغین حاققینی. یئریندن دورانی، قوناق اولاراق، ائوه آپاریب، آلچاق کؤنوللوک له حؤرمت ائتمه. بیر و بیر-بیریندن آییر، بو آلچاق کؤنوللوک ایله حؤرمت ائتمه، کیمه واجیب‌دیر.
Ø قوناق اولما!
قوناق اولماق ایسته‌ییرسن سه، هر کیمسه‌نین قوناغی اولما. بو ایش اینسانین بؤیوکلوگونه ضررلی اولوب، ده‌یه‌رینی آزالدار. آما، بیرینین قوناغی اولساندا، چوخ آج و چوخ توخ اولما، اوندا یئمه‌سن ائو صاحیبی اوزوله‌جک، چوخ یئسن‌ده پیس اولاجاق.
Ø امر ائدیب، ایراد توتما
بیرینین ائوینه قوناق گئدنده، سنین یئرین اولان یئرده اوتور. قوهوم‌لار لا تانیش‌لارین ائوی اولسادا، چؤرک له سوفرایا امر وئرمه‌ییب، ایراد توتما.
ائو صاحیبی‌نین خدمتچی‌لرینه، بو بوشقابی اورا قوی، بو قابی بورا، دئمه. ائله گؤرونمه‌سین سن او ائوده‌نسن.
ادب‌‌سیز قوناق اولما. او بیریله‌رین چؤره‌یی له قابینا باش اوزاتما، سنی اسکیلدن ایشلری‌ده ائتمه.
