طبیعت سیرداغی اورمیه و قبرستانی تاریخی
بعد از گذر از طبیعت زیبای روستا و سربالایی نسبتا تندی، میرسیم به دامنههای سیرداغی که برخی خانههای روستا در آن قسمت نیز قرار دارند. باغات انگور و گندمزارها هم در اطراف خودنمایی میکند. به پشت سر که بر میگردیم، قسمتی از اورمیه نمایان میشود، گویی شهر نیز، از هیاهوی خود خسته شده و به طرف طبیعت میآید.
در سمت راست راه خاکی روستا، قبرستانی مسیحی دیده میشود که قسمتی از این قبرستان دیوارکشی شده بود. از چوپانی که در آنجا مشغول چرای دامهایش بود پرسیدم که آنجا هم قبرستان است یا نه؟ که با جواب مثبتش به طرف دیوار میروم. درب کوچکی نیز داشت که باید کمی خم شد تا وارد قبرستان کوچک شد.
معلوم بود، قبرهایی که آنجاست با قبرهای بیرون فرق دارد. مردم معمولی در بیرون و شخصیتهای معروف در داخل دیوارکشی دفن شده بودند.
روی قبرها نوشتههایی به زبانهای ترکی آذربایجانی، انگلیسی و آشوری دیده میشد. از قبرهای معروف میتوان به قبر سفیر انگلیس در ایران، مربوط به تقریبا 90 سال قبل، قبر دکتر کاترین و دکتر کاکران همراه با خانوادهاش و... اشاره نمود.
قبرستان، آدمی را به گذشتههای نه چندان دور برده و سوالاتی برای انسان پیش میآید. این بیگانگان برای چه به این منطقه آمدهاند؟ چرا تا آخر عمر از اینجا دست برنداشتهاند؟ چرا و چراهایی دیگر...
وقتی سوالاتمان را از محقق تاریخ شهرمان آقای محمدعلی ارجمندی مطرح کردیم، ایشان چنین پاسخ دادند: این افراد با نام خدمت به مردم این دیار آمده و با حمایت یاغیان، همچو جنایتکار زمان خود شیخ عبیدالله، چه جنایتهایی که بر سر مسلمانان آذربایجانی نیاوردهاند.
این محقق جوان در ادامه صحبتهای خود، بیان نمودند که، این پزشکان آمریکایی در کنار اهدافی که داشتند برخی خدمات پزشکی را نیز انجام میدادند. ولی باز نمیشود از دسیسههایی که ایجاد نمودهاند چشم پوشی نمود.
عکس: م.ع.ارجمندی
بله این قبرستان که در دیار آذربایجان جا خوش کرده، بایستی تا ابد ماندگار باشد. باید تا ابد مظلومیت مردم ایران زمین به بیگانگان نشان داده شود. آیا نشانی بهتر از این قبرستانها که به احتمال زیاد در برخی نقاط کشور هم وجود دارد، میتوان پیدا کرد تا ثابت کرد بیگانگان چه بلاهایی که برسر مردم عزیزمان نیاوردهاند؟ نمیشود باور کرد که اینها فقط به نیت خدمت به مردم این دیار، خطرات این راه طولانی را به جان خریده باشند.
اما از قبرستان که عبور میکنیم, به طبیعت بکر و دشتی سر-سبز میرسیم که پناهگاه آنانیست که برای فرار از شلوغی و آلودگی یک شهر به دامان آن پناه میبرند. اینجا معدن اکسیژن ناب است. به گفته کارشناسان, این منطقه که در کنار معدن اکسیژن صد در صدی ایران یعنی سیلوانا قرار دارد، در روزگاران کهن, کلینیک طبیعت درمانی بیماران تنفسی و ریوی بوده است.
لازم به ذکر است شهر اورمیه که یکی از زیباترین شهرهای دیار آذربایجان و کشور عزیزمان ایران است، از هر طرف طبیعت زیبا آن را احاطه کرده است.
سرمایه گذاری کارشناسانه با در نظر گرفتن یکایک شاخص های منحصربه فرد سیرداغی و این منطقه می تواند علاوه بر بهره گیری از همه ظرفیت های طبیعی و زیست محیطی، جلوی تخریب بیش از پیش این طبیعت استثنایی را بگیرد.
***
- این گزارش با کمی تلخیص در شماره 6278 روزنامهی همشهری (آذربایجان غربی) مورخهی چهارشنبه 28 خرداد 1393 چاپ شده است.