سونای
سونای
سونای
«سونای» یوردوما خوش گلیبسن. بیزی یامان یئرده یوخلاییبسان، كولتورمون آزقینلیغیندا گونش اولدون یوردوما. سئوگیلیله لر چوخداندی سنی اونوتموشدولار. نئچه واختدی بیر اؤزگه والئنتاین آدلی بیریسی اولوسومو آلداتمیشدی. دئمه سنین یئرینه كئچمك ایسته ییرمیش، یوخسا سن دورمو آنلاییب، قارا بولودلاری قیراغا آتیب، ساری ساچلی گونشیمیزی بیزه گتیردین. سن بیرداها منیم وارلیغیمی منه آنلاتدین. من اؤز وارلیغیمی اونوتماق ایسته میرم. سن گلن گون، 31 زومار (شهریور) یئر- گؤی سئوگی له نیر. سئوگیلیلر سئوگی دونو گئییر. سئوگیسیزلرده سئوگی نی آختاریر. هامی قیرمیزی بویالی اورك، قیزیل گول، سئوگی مكتوبو، ... و بوتون سئوگی قوخوسو وئرن شئی لری آلیر. آنجاق سن بو گؤزللیگی یارادیسان. سئوگیلیلر بو گونده گرچكدن بیر- بیری دوشونولر. آیریلیق لار كوسوب گئدیرلر. باریش ایسه یورد سالیر. گونش ساچلارین داریر. اورك لر بیرگه دؤیونور. سئوگی هر یئره یاغیر. سارای لار، خان چوبان لاری هارایلیر. آنجاق سن هر ایل زومارین سون گونونده گل. هامی سنی گؤزله ییر. سن اولدوغوندا سئوگی یاشانیر. گؤزل آذربایجان توركجه سینده نغمه لر قوشولور. آشیق لار، سازلاریندا اصلی- كرم سسلندیریرلر. یوردوم جننته دؤنور، گئجیكمه هئچ زامان، آمان دیر تئز گل!
یازان: حسین واحدی
ـ سونای، آذربایجاندا سئوگیلیلر گونون آدیدیر و هر ایل زومار (شهریور) آیینین 31-نده اولور.
شهریار شعر تانری سی
حاضیرلایان: حسین واحدی
شهریار اورتا تحصیلاتینی بیتیردیكدن سونرا تئهرانا گئدیب، اورادا دار الفنون اوخولوندا درسینه آرد (داوام) وئریب سونرا دوكتورلوق قولوندا یوكسك تحصیل آلماغا باشلاییب. او دوكتورلوغو بیتیرمه ییب، سئوگی آجی سی و باشقا ندن لره گؤره درسی یاریدا بیراخار.
شهریار درسی ترك ائدندن سونرا دؤرد ایله دك خوراسانا گئدیب مشهد و نئیشاپورون سند یازدیرما (ثبت اسناد) ایداره سینده چالیشار. سونرالار شهریار تئرانا قاییدیب 1315-جی گونش ایلینده اكینچیلیك بانك-یندا ایشه باشلاییر. بیر مدت دن سونرا تبریزه داشینیر.
بو اولو (والا مقام) شاعیر عؤمرونون سونلاریندا آلیز (مریض) اولوب تئهراندا خسته خاناسیندا معالجه ا.چ.ن ساخلانیلیر. سونوندا زومار (شهریور) آیینین 27-سینده یاشاما سون نوقطه نی قویوب، تبریزین مقبرة الشعرا-سیندا توپراغا تاپشیریلیر.
شهریارین یارادیجیلیغی
بؤیوك شعر اوستادی شهریاردان فارسجادا یاقلاشیق (تقریبا) 28 مین بئیت و توركجه ده یاقلاشیق 3 مین بئیت شعر یادیگار قالیب. اونون شعرلری چاغداش (معاصر) ایله كئچمیشده اولان شاعیرله رین هامیسین یانیندا یوكسك (برتر) ساییلیب همده رقیب سیز ساخلاییب دیر.
شهریارین شعرلری همیشه خالقین دیلینده اوخونوب، دیللر ازبری اولوب، اونون آدینی دیری ساخلاییب دیر. حضرت علی (ع)-ا اولان شعری كسین لیكله ایماملارا اولان تایسیز شعرلردن بیریدیر و بو عزیز شاعیری ائمه اطهاری سئونلرین یانیندادا عزیز ائدیب دیر. شهریار توركجه ده-ده «حئیدر بابایا سلام» یارادیجیلیغی ایله توركجه یه، یئنی بیر جان وئریب، پهلوی رئژیمینین او ظولوم و ازمك چاغلاریندا توركجه میزی دیری ساخلاییب دیر.
بو قیسا یازیدا بو اولو شاعیری تانیتماق و اونون یارادیجیلیقلاریندان سؤز آچماغا یئر اولمایاجاق و تكجه زومار آیینین 27-سی بو عزیزیمیزین اولوولاما (عزیزلمه) گونو موناسیبت ایله ایسته دیم شهریار-ا اولان بورجوموزو یئرینه یئتیریب، عزیز شاعیریمیزین آدینی دا دیری ساخلایام.
سونوندا شهریاردان بیر گؤزل شعری سیز عزیزلریمه سونورام (تقدیم ائلیرم):
تورکون دیلی
تورکون دیلی تک سئوگیلی ایسته کلی دیل اولماز
اؤزگه دیله قاتسان بو اصیل دیل اصیل اولماز
اؤز شعرینی فارسا – عربه قاتماسا شاعیر
شعری اوخویانلار ، ائشیدنلر کسیل اولماز
فارس شاعری چوخ سؤزلرینی بیزدن آپارمیش
« صابیر » کیمی بیر سفره لی شاعیر پخیل اولماز
تورکون مثلی ، فولکلوری دونیادا تک دیر
خان یورقانی ، کند ایچره مثل دیر ، میتیل اولماز
آذر قوشونو ، قیصر رومی اسیر ائتمیش
کسری سؤزودور بیر بئله تاریخ ناغیل اولماز
پیشمیش کیمی شعرین ده گرک داد دوزو اولسون
کند اهلی بیلرلر کی دوشابسیز خشیل اولماز
سؤزلرده جواهیر کیمی دیر ، اصلی بدلدن
تشخیص وئره ن اولسا بو قدیر زیر – زیبیل اولماز
شاعیر اولابیلمزسن ، آنان دوغماسا شاعیر
مس سن ، آبالام ، هر ساری کؤینک قیزیل اولماز
چوخ قیسسا بوی اولسان اولیسان جن کیمی شئیطان
چوق دا اوزون اولما ، کی اوزوندا عاغیل اولماز
مندن ده نه ظالیم چیخار ، اوغلوم ، نه قیصاص چی
بیر دفعه بونی قان کی ایپکدن قزیل اولماز
آزاد قوی اوغول عشقی طبیعتده بولونسون
داغ – داشدا دوغولموش ده لی جیران حمیل اولماز
انسان اودی دوتسون بو ذلیل خلقین الیندن
الله هی سئوه رسن ، بئله انسان ذلیل اولماز
چوق دا کی سرابین سویی وار یاغ – بالی واردیر
باش عرشه ده چاتدیرسا ، سراب اردبیل اولماز
ملت غمی اولسا ، بو جوجوقلار چؤپه دؤنمه ز
اربابلاریمیزدان دا قارینلار طبیل اولماز
دوز واختا دولار تاختا – طاباق ادویه ایله
اونداکی ننه م سانجیلانار زنجفیل اولماز
بو « شهریار » ین طبعی کیمی چیممه لی چشمه
کوثر اولا بیلسه دئمیرم ، سلسبیل اولماز
سئوگي يولچولاري
بو تئزليگه ياييلاجاق:
Sevgi yolçuları ... سئوگي يولچولاري
Hikayələr حيكايه لر
حسين واحدي
كيتاب ياييلاندا ساتيش يوللاري و يئرلري وئريله جك.
بوكيتاب بوتون آناديليميزه چاليشان اينسانلارا اتحاف اولونور...
سوناي؛ آذربايجانين سئوگي گونو
Sonay Azərbaycanın sevgi günü
يازان: ندا عبدي
بيلميرم نه يه گؤره رسم اولوب هر كيمسه غرب كولتوروندان ياشايشيندا چؤخ ايشلتسه او قدر كيلاسلي دي!بونون دليل لرينين بيري، بيزيم اؤز كولتورموزلا فولكلوروموزا تانيش اولماماقيميز اولا بيلر. دئملي دي بيزيم اؤزوموزون ان گؤزل دب لريميز اولا- اولا، هر دن اؤزگه كولتورلارينين داليسيجا گئديب، اؤزوموزي اؤنودوروك...
آمما هامي گوناهلار بيزده دئيل! فولكلوردان، كولتوردان دانيشانميز يوخدو، تلويزيونوموزلا قئزئت لريميزده، بو سيرادا آز دانيشير و دئملي اولا بيلريك هئچ دانيشمير!بو دب لرين بيري “سونآي” دي... نئچه ميز بونون آدين ائشيتميشيك؟! آمما بير آيري كلمه دييرم: “ولنتاين”! دا بونو هامييز ائشيديب سينيز! ولنتاين گؤزل بير رسم دي. بيز بو گونون گؤزليك لرين دانميريك، آمما بيزيم ده كولتورموزدا بير گون وار “سئوگيلي لر” اوچون... بو گونون آدي “سونآي” دي.
“سونآي”، آذربايجانين ولنتاينتي دي.يايين سون آيي خيرمن لر ييغيشارگئجه لر آي چيخارهئچ زامان آيين باخيشييايين سون چاغي كيمينسئودالي اولا بيلمز…
سونآي ندي؟
سوناي بير يوكسك رسيم دي، ايسلامدان قاباقدان اينديه كيمي، بو گؤزل رسيم ديري ساخلانيب، اونودولمويوب.دوزدو بو رسيم گئتديكجه، اؤز رنگين الدن وئريب، آمما ايندي ده چوخلو كندلرده بو گون سئوگيلي لر گونونه آدلانير. سونآي آديندان گلن كيمي، آيين سونونلا باغلانتي سي وار. بيز آذربايجانليلارين فولكلوروندا، “آي”ين يوخاري يئري وار و بو كلمه، افسانه لريميزده چؤخ قولاقيميزا چاتيب.
سونآي ايلين اؤ گونودور كي گوندوزنن گئجه بير حدده يئتيشيب، اصطلاحدا “اعتدال” حدينده اولورلار. دئمك اولار بو گون، يايين سون گونودور... آذربايجاندا، سئوگي گونو...بو گئجه ده، گون له اولدوز 180 درجه لي زاويه ده قرار تاپيب، گون باتاندا دوز بيربيرين اوستونه دوشورلر. بو صحنه چوخ سرعتله اوز وئرير، آمما بو آن ابديته كيمي ايدامه تاپير. يوكسك افسانه لرده، بو صحنه عشقه تعبير اولوب... سئوگيه... بير سئوگي كه سونو يوخدو...آمما بو گونو نئجه ديري ساخلاماق اولار؟ بيزلر ائليه بيلريك ولنتاين كيمي، سونآيي دا ديري ساخلاياق...
نئجه كي ولنتاين-ين نمادي قيرميزي قولچاقلار يا آيري شيءلر اولوب، سونآيين دا نمادي آي شكلينده قولچاقلار يا آيري نمادلار اولا بيلر كه بيزلر دوزلديب، بير بيريميزه پاي وئريب، سونآيي رواج وئره بيلريك.
آخرين روز شهريور، روز سوناي است كه به روايت افسانه هاي آذربايجان، روز عشق مي باشد. روزي مناسب براي جايگزيني روز ولنتاين
مي توانيد براي اطلاعات بيشتر اين پيوند را بخوانيد.
اوركـ ده قالان سئـوگي
اوركـ ده قالان سئـوگي
اورگي دؤيونوردو. قافاسيندان يوزلرجه دوشونجه گليب، كئچيردي. نه ائده جه ييني بيلمه ييردي. اوشاق لار كيمي آغلاييردي. اوتاغينين قاپيسيني باغلاييب، پنجره قيراغيندا دوروب، كوچه يه باخدي. بيري قاچيردي. بيري هاراي چكيردي. اوشاقلار اويناييرديلار. قونشو قادين لار ايسه تره سئچيرديلر، آمما ائلاي كدر ايچينده بوغولوردو. اورك سؤزون هئچ كيمسه يه آچيقلايا بيلمه ديگي اوچون داها چوخ عذاب چكيردي. آخشام يولدايدي و بير آزدان شهري آلتينا آلاجاغييدي. گونش كؤچمك دوروموندايدي. ائلاي پنجره قيراغيندان بيلگي سايار يانينا گئتدي. بيلگي سايارين يانديريب، اينتئرنئته گيردي. بيليم يوردوندا اولان ان صميمي يولداشي چت اوتاغيندايدي. سئوينيب اونلا چتلشمه يه باشلادي. اورگينده قالديغي آغريني اسمره آنلاتماق اوچون چابا گؤسته ريردي. هارادان و نئجه آنلاتما سينا قالميشدي.
اسمر ائلاي-ين نه دئيه جه گينه ماراقلانميشدي، آمما ائلاي اوتانيردي. ائلاي آغلاماق آيكونونو ووروب آرديجا «من عاشيق اولموشام» يازدي! اسمر ايسه دالبادال گولمك آيكونلارين صحيفه يه دوزدو. ائلاي راحاتسيز اولوب، « اسمر، گولمه! بورادا قيزين، اوغلانا عاشيق اولماسينين چتينليك لريني بيليرسنمي؟» يازدي. من قونشوموز اوغلو آيدين-ا عاشيق اولموشام، امما دئمك اولارمي؟
يازيق اولموشام. دارما- داغين قالميشام. اورگيمي پارتلاتميشام. جانيما آغري سالميشام. اوغلانلار عاشيق اولاندا، قيزلارا دئيه بيليرلر، آمما من نئجه دئييم و اورگيمي نه ته هر دينجلديم؟! مين جوره آد قويارلار!!
كاش عاشيق اولماسايديم! ... كاش!! ...
يازان: حسين واحدي