حیات داوام ائدیر
سؤز: حسین واحدی
یووارلاق بیر یئر کوره سی،
اینسانلارین بیری گلیر، بیری گئدیر!
بورا یالان دونیادیر،
بیر-بیر هامینی آلدادیر!
اینسانلار دونیانی چوخ سئویر،
دونیا آج قالماسین دئیه، اینسانی یئییر،
اینسان،
اینسانیت،
دونیادان گئدیر،
حیات هله ده داوام ائدیر...
اورمونون دادلی دوزلو چؤركلری
اورمونون دادلی دوزلو چؤركلری
یازى و شکیللر: حسین واحدى
چؤرك، اون اولموش بوغدادان یاپیلیر! چؤرك اینسانلار اوچون چوخ مهم ساییلیر، اؤزللیكله بیز موسلمانلارا. هامیمیز اوشاقلیقدان، چوخ گؤروب همده اؤیرنمیشیك، یئرده چؤرك تیكه‌سی گؤرسك گؤتوروب، بیر قیراغا قویاق ویا چؤرك تلیسینه آتاق. هامیمیز بیر تیكه چؤرك دالیسیجاییق! چوخلاری بو بیر تیكه‌دن اؤترو چوخلارینین تیكه‌لرین كسیرلر! چوخلاری دا گئجه‌نی چؤركسیز یاتیرلار. بعضی‌لریده بیر تیكه‌نی نئچه‌سی ایله بؤلوشوب كئچینیرلر و... .
بو سوفرالارین بزه‌یی چؤرك، هر شهرده و كند ده چئشیدلی اولاراق یاپیلیر. گؤزل اورمو شهرینده‌ده ایكی چئشید (نوع) چؤرك باشقا یئرلرنن فرقلی اولاراق، هرگون اومولولارین سوفرالارینی بزه‌ییر. بیری "سومون" و اوبیری ایسه "یاغلی ال چؤره‌گی" یوخسا "یاغلی چؤرك" دیر. اوبیری چؤركلر دئمك اولار مختلف شهرلرده تاپیلیر. اولا بیلر بو اورمو چؤره‌یی یاخین قونشو شهرلره ده یول تاپسین، آنجاق بو ایكیسی اورمو چؤره‌یی آدی ایله تانینیب دیر.
مائرا
مائرا
یازان: ارنست همینگوی
چئویرن: حسین واحدی
مائرا حرکت‌سیز اوزانمیشدی. باشی قولو اوستونده، اوزو ایسه قوملار ایچینده‌یدی. بدنینین قان آخان یئری آجیشیب یانیردی. هر سفر بوینوزون یاخینلاشماسین حس ائدیدردی. گاهدان اینه‌ک فقط کلله چالیردی. بیر دؤنه، بوینوز دیبینه‌دک بدنینه باتیب، مائرایا ائله گلدی، بوینوز قوملاردا باتدی. بیری اینه‌یین قویروغوندان یاپیشیب چکدی، قالانلار ایسه قودورموش حئیوانا لعنت ائدیب، تئز-تئز قیرمیزی شئنئلى اؤنونده ترپه‌دیردیلر. سونوندا اینه‌ک واز کئچیب گئتدی. بیر عده عجله ایله مائرانى مئدانین حصارلارینین اوتایینا قاچیردیب، مخصوص چیخیش یولوندان، اؤرتولو ایستاسیونون آلتینداکی کوریدوردان، کلینیکه آپاردیلار.
مائرانی یاتاق‌دا یاتیردیب، بیری دوکتورو چاغیرمایا گئتدی. دوکتور، آتقونادان چیخیب قاچا-قاچا اورا گلدی. او، اوخچولارین آتلارینی حاضیرلاماقدایدى. دؤزوب، اللرینی یوماق گرکلی ایدی. باشلارینین اوستونده، ایستاسیون‌دا جماعت بیرباشا هارای چکیردیلر. مائرا ائله بیلیردی، هرنه گئتدیکجه یئکه‌لیب، سونرا کیچیلیردی، و سونرا یئنه لاپ بؤیوک اولوب، قاییدیب، لاپ کیچیلیردی. سونرا بیر یئیین گئدن فیلمه تای، هرنه یئیینله‌شیب، تووا میندی، سونرادا او اؤلموشدو.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
سؤزلوک:
سفر: بار،دفعه
دؤنه: سری،دفعه،بار
قودورموش: وحشی شده
واز کئچمک: بیخیال شدن، دست کشیدن
حصار: حفاظ، کیرمان، قوراغان
ایستاسیون: جایگاه، یئرلشگه
کوریدور: راهرو، کئچه‌نک، دؤلمه
آتقونا: اصطبل
یورولمایاسان قارداشیم!
گرچك كیشی!
دیله نمه یی اؤزلرینه پئشه سئچنلر بونو گؤروب اوتانمالیدیرلار.
یورولمایاسان قارداشیم...
- شكیل: حسین واحدی
اورك‍ـ ده قالان سئـوگی
اورك‍ـ ده قالان سئـوگی
اورگی دؤیونوردو. قافاسیندان یوزلرجه دوشونجه گلیب، كئچیردی. نه ائده جه یینی بیلمه ییردی. اوشاق لار كیمی آغلاییردی. اوتاغینین قاپیسینی باغلاییب، پنجره قیراغیندا دوروب، كوچه یه باخدی. بیری قاچیردی. بیری هارای چكیردی. اوشاقلار اویناییردیلار. قونشو قادین لار ایسه تره سئچیردیلر، آمما ائلای كدر ایچینده بوغولوردو. اورك سؤزون هئچ كیمسه یه آچیقلایا بیلمه دیگی اوچون داها چوخ عذاب چكیردی. آخشام یولدایدی و بیر آزدان شهری آلتینا آلاجاغییدی. گونش كؤچمك دوروموندایدی. ائلای پنجره قیراغیندان بیلگی سایار یانینا گئتدی. بیلگی سایارین یاندیریب، اینتئرنئته گیردی. بیلیم یوردوندا اولان ان صمیمی یولداشی چت اوتاغیندایدی. سئوینیب اونلا چتلشمه یه باشلادی. اورگینده قالدیغی آغرینی اسمره آنلاتماق اوچون چابا گؤسته ریردی. هارادان و نئجه آنلاتما سینا قالمیشدی.
اسمر ائلای-ین نه دئیه جه گینه ماراقلانمیشدی، آمما ائلای اوتانیردی. ائلای آغلاماق آیكونونو ووروب آردیجا «من عاشیق اولموشام» یازدی! اسمر ایسه دالبادال گولمك آیكونلارین صحیفه یه دوزدو. ائلای راحاتسیز اولوب، « اسمر، گولمه! بورادا قیزین، اوغلانا عاشیق اولماسینین چتینلیك لرینی بیلیرسنمی؟» یازدی. من قونشوموز اوغلو آیدین-ا عاشیق اولموشام، امما دئمك اولارمی؟
یازیق اولموشام. دارما- داغین قالمیشام. اورگیمی پارتلاتمیشام. جانیما آغری سالمیشام. اوغلانلار عاشیق اولاندا، قیزلارا دئیه بیلیرلر، آمما من نئجه دئییم و اورگیمی نه ته هر دینجلدیم؟! مین جوره آد قویارلار!!
كاش عاشیق اولماسایدیم! ... كاش!! ...
یازان: حسین واحدی
زامانین دؤنوشو
زامانین دؤنوشو
یول اوزون، ماشین قوجا، من یورغون، آیاغیمی گازا باسیب گئدیم، تابلولاری ایزله ییرم و بیر آندا، قاباقدا رستوران وار تابلو سونو گؤردوم، 2 كیلومتر گئدندن سونرا رستورانا یئتیشدیم، لپ تاپیمی دا اؤزومله ایچه ری آپاردیم، یئمك لرین لیسته سینی دووارا وورموشدولار و من اونلارین ایچیندن تورك كابابینی سئچدیم!
ماسانین یانیندا اوتوروب یئمه ییمی گوزله دیم لپ تابیمی ماسانین اوستونه قویدوم و آچیب اینترنته گئتدیم ، زامانی بیلمه دن یئمك ماسا اوستونه گلدی و یئمه یی ئییندن سونرا یئنه اینترنته قاییتدیم، وبلاگیما باش چكدیم، یئنی یوروملاری بیر- بیر اوخودوم، یوروملارین بیرینده قیزیمین آدینی گوردوم و ماراقلا یورومونو اوخوماغا باشلادیم قیزیم « آتا جان هارداسان؟ بیر ازدا بیزی دوشون ساباح منیم دوغوم گونومدور سن من سئو سیدین ائوه دؤنه ردین» یازمیشدی یورومونو اوخویاندان سونرا، گولوب، اینترنتدن چیخدیم، حئساب- كیتابی وئریب یولوما دوشدوم. گؤزلرریم یورقونویدوف آمما گئجه یه كیمی ائوه یئتیشمه لییدم
و قیزیمین اوره یین اله آلمالییدم، ساعات گون اورتا دان سونرا 3:52 سوووشوردو قاباقدا بؤیوك تابلودا سورعتیزی آزالدین یول خارابدیر یازمیشدی، آیاغیمی ترمز پدالینا آپاریب ماشینی ساخلاماق ایسته دییمده، پدال بوشا گئتدی، اؤنومده تیرئلیلر وارییدی و من 140 سورعتله اونلارا توققو شاجایدیم او آندا موبایلیم زنگ چالدی، ائویمین نومره سییدی، تئلفونو آچدیغیمدا، قیزیمین سه سییدی و من دوغوم گونون تبریك دئیه- دئیه زامان قورتولدو و هئچ نه یی بیلمه دیم...
قیزیمین سسیله یوخودان اویاندیم و گوردوم ائوده یاتاقین اوستونده یم، ساعات 8 اولموشدو و هر نه یوخودا قالمیشدی تئز تاریخی سوروشدوم و زامانی بیلدییمده قیزیمین دوغوم گونونو آنلادیم، زامان یئنیدن باشلانمیشدی و عاییله می سئویندرمه یه واختیم اولموشدو و تئز پول چانتامدان پول گوتوروب قیزیما وئردیم اوزوندن اؤپوب «قیزیم اوزون و بركتلی عؤمرون اولسون، دوغوم گونون قوتلو اولسون» دئدیم و یاشامیین قدرینی بیلمه یی دوشوندوم!
یازان: حسین واحدی
یاشلی لار؛ دونه نین گنج لری، بوگونون اونودولموشلاری
یاشلی لار؛ دونه نین گنج لری، بوگونون
اونودولموشلاری ایندی یه دك
یاشلی لاری (سالمندان) دوشونموشوك مو؟ اونلارین ایستك لرینی و احتیاجلارینی بو
گونكو ایمكانلارلا اویغونلاشدیرمیشیك می؟ یاشلی لارا ده یر وئرمه یه نه قدر اؤنم
(اهمیت) وئرمیشیك؟ ... و بونلارا تای چوخ سورولار اولا بیلر، آمما جاواب لاری نه
قدر منطق لیدیر؟ خزل (مهر) آیینین دوققوزو یاشلی لار گونو آدلانیب، آمما كیم لر بو
گوندن خبری وار و كیم لر بو گونه ده یر وئریب؟ یاشلی لار
ایستر- ایسته مز هر بیر توپلومون (جامعه نین) ده یرلی و تجروبه لی اینسانلاری ساییلیر،
دئمك اولار یاشلی لاریمیز دونن ایله بوگون آراسیندا كؤرپو قوران و كولتوروموزو و
ده یرلریمیزی ساباح لارا داشییان (انتقال وئرن) ان ده یرلی وارلیق لاریمیزدیر. بو
اینسان لار عؤمورلرینین چوخونو توپلوما و اؤلكه یه قویدوقلاری اوچون عؤمورلرینین
سونونا كیمی راحاتچیلیق دا اولماق و ایستك لرینه ده یر وئریب اونلارا یئتیشمك حق لری
واردیر. اونلار بیزلری بو گونلره و گله جه یه حاضیرلاییب لار و گرك بیزده اونلارا
دینج و راحات بیر یاشاییش یاراداق، قویمایاق بیرینه موحتاج اولسونلار. دؤؤلت ده
بونلارا ده یر وئرمه لیدیر و توپلومدا بونلار اوچون بعضی ایشلری ائتمه لیدیر.
اوتوبوس دا، خییاوان لاردا، پارك لاردا و... هر یئرده بونلار اوچون دینجلمك و
راحاتجا گزمك ایمكانلاری قویمالیدیر. كئچمیش لرده بیر آغ ساققال آدام اوتوبوسا
مینن ده گنج لر و اوشاق لار اؤز یئرلرینی بو اینسانلارا وئرردیرلر، آمما گئتدیكجه
بو گؤزل دب اؤز یئرین الدن وئریر و عاییله لر بو ده یرلی كولتوره دیققت ائتمیرلر،
چوخ گؤرونور بیر آتا یوخسا آنا 10 یاشیندا اوشاغینی یانیندا اوتوردوب و بیر یاشلی
آدام اوتوبوسا میننده اوشاغا اؤیرتمیر، اینسان یاشلی یا حؤرمت ائتمه لیدیر و بو
حؤرمتی ساخلاماق اوچون یئرین یاشلی یا وئرمه لیدیر، البته بو حق دن كئچمك دئییل و
باتی (غرب) اؤلكه لری كیمی بیزیم ایسلامی اؤلكه میزده بو قونو فرق ائلیر و كوتله
(مردم) بو ایشی بیر سایغی و حؤرمت بیلیر و بو ایش گرك هر یئرده قورونا و
ساخلانیلا. جامعه ده
دؤولت و میللت نه قدر یاشلی لارا ایمكانلار یاراتسا ائله بیل اؤزوموزون گله جه
ییمیزه ایشله ییرك، هئچ فیكیرلشمیریك بیر گونده بو دؤوران بیزه چاتاجاق دیر و
بیزده توپلومون یاشلی سی اولاجاییق و او زامان بعضی گؤرمه دییمیز ایشلرین حسرتین
چكه جه ییك! سانكی یاشام بویو گنج قالان كیمی یاشلی لارا یان گؤز له باخمامالییق و
اونلاری یاشامیمیزین آرتیق تیكه سی بیلمه مه لییك! بعضی اؤؤلاد لار بو ایشده یامان
مهارت لری واردیر و بیر آز دینجلییه یئتیشنده یاشلی آتا- آنالارینی قوجالار ائوینه
تاپشیریرلار، بعضی لری آیاق لارین بوندان دا داها چوخ اوزالدیب، اونلارین مال-
مولك لرین اله كئچیردیب بیله لرینه زحمت چكیب بؤیودوب بورا یئتیردیك لری اینسان
لاری ائودن ائشیگه آتیب هئچ بیر ذره ده آتا- آنا لارینی دوشونمه ییرلر. یاشلی لیك
دا، اوشاق لیق و گنج لیك دؤورانینا تای بیر عؤمور سیراسی دیر و او بیری دؤوره لرین
ترسینه بو دؤوره ده انرژی و گوج دن خبر یوخدور و بدنین قووتی آزالیر و بدن
راحاتچیلیق ایسته ییر و بونو دوشونن هر كیمسه یاشلی لارا دینج بیر یاشام
حاضیرلامالیدیر. بعضی دیققت سیزلیك لره گؤره بعضن خیااوانلاردا و ایش یئرلرینده
اوشاق لارین آتا- آنالاریندان صاحاب چیخماماسی اوچون یاشلی لار یئنیدن بو دؤوره ده
ایشله ییرلر. یاشلی لیق
فقیرچیلیك و یوخسول لوق لا بیر یئرده اولماسی یاشلی اوچون زور بیر دوروم یاراداجاق
و یاشلی نین یاخین لاری و اوغول- اوشاق لاری بو دورومون یارانماسینا ایجازه وئرمه
مه لیدیرلر، یوخسا عؤمورون سون لارینی فلاكته دوغرو آپاراجاق دیر. یاشلی لارا
نه لر ائده بیله ریك: 1. اونلار بیزلری اوشاق واختی قول-
قانادلاری آلتینا توتوب بئجه ریب لر و بیزده اونلارا تای بو ایشی یاشلی لیق
دؤورانیندا گؤرمه لییك. 2. اونلارین ریفاه لاری اوچون
ایمكانلار یاراتمالییق. 3. بو یاش قوروپونا فایدالی قانون لار
یازمالییق. 4. یاشلی لارا حؤرمت ساخلماغی اوشاق
لاریمیزا اؤیرتمه لییك. 5. اونلارین بوش واخت لارینا ده یر
وئریب، علاقه لری اولدوغو ایش لری ائتمك لرینه و گزمك لرینه یول آچمالییق. 6. ایشلریمیزده اونلاریدا ساییب و
اونلارین تجروبه لریندن یارالانمالییق. 7. جامعه ده راحاتجا گزیب، ائشیگه
چیخماقلارینا ایمكانلار قویمالییق. 8. ایستیراحت واخت لاری اونلارین دینج
بیر یئرده یاشامالارینی دوشونمه لییك. 9. اؤنجه دن بو دؤوره یه
حاضیرلانمالییق و پول و راحات یاشاییش اوچون واخت آییرمالییق. 10. اونلاردان یاشاماق اومودونو كسمه
ییب، بیزیم یانیمیزدا شن (شاد) بیر یاشاییش كئچیرمه له رینه ایمكان وئرمه لییك... بو قونودا چوخ سؤزلر دئمك اولار و هر
كیمسه نین چئشیتلی باخیشی اولا بیلر، آنجاق بو قیسا یازیدا هدفیم بو عزیزلری
خاطیرلاماق و اونلارا واخت آییرماغی گؤسترمك اییدی و اومود ائدیرم بیزیم جامعه
میزده هئچ بیر یاشلی اومودسوز و دینجسیز بیر یاشامی اولمایاجاق و گنج لر داها
آرتیق بو اینسانلارا ده یر وئره جك لر. سونوندا دئمه لییم اونوتمایاق ساباح بیزده
یاشلی اولاجاییق و او گونون گلیب یئتیشمه سینه حاضیر اولمالییق. یازان: حسین واحدی بو گون بوتون یاشلیلارا قوتلو اولسون 
آباذر دوْل لو
آباذر دوْل لو
(ه.ق – نین 13- نجو یوز ایللیگین سونلاری و 14 – نجو یوز ایللیگین ایلك لری)
دوْل لو آباذر،شاعیر،هنرلی و آذربایجانین سنتی موسیقی سینین كسین اوستادیدیر، بو حالدا بو ده یرلی اینسان اورمو شهرینین اؤزونده تانینمامیشدیر. آباذر اورمودان ساییلان «دول» كندینده بیر اكینچی عاییله سینده دوغولوب دور. ائینه ییب بؤیوك بیر گنج اولاندان سونرا ایندیكی گورجوستاندان اولان «بورچالی» بؤلگه سینه كؤچور. آباذر ه.ق - نین 14- نجو یوز ایللیگینین ایلك لرینه دك یاشاییرمیش و عؤمرونون سونونادك اورادا قالیب و دونیاسین ده ییشیب. او آذربایجان جومهورییه تینده هونر ایله آشیق صنعتینده بؤیوك اوستادلاردان ساییلیرمیش. بو ده یرلی اوستاد اوتایدا اولمایان آشیق هاوالارینین ایچینه بوتایداندا هاوالار قاتیبدیر. اؤرنك اولاراق «دوْل هیجران هاواسی»- نی آد آپارماق اولار. اوستاد بو هاوانی اؤز ماحالی «دول»- دان بورچالییا و بوتونلوكله آذربایجان جومهورییه تینه داشیییبدیر.دول لو آباذر اورادا چوخلو شاگیردلر تربییه ائدیبدیر، اونلارین ان آدلیملاریندان، آشیق « حسین ساراچلی»- نی آد آپارماق اولار. آشیق آباذر شعر ده، دئیه رمیش و شعرلرینده «ابوذر» تاخما آدینی (تخلص) ایشله دیبدیر.
اوستادین قوشما بیچیمینده (نمونه) اولان شعرلریندن بیر اؤرنك:
«دولاندیریر»
ای آغالار بیر زمانه گلیبدیر
دؤولتلی یانیندا قوُل دولاندیریر
كسیلیب محبّت یاد اولوب حؤرمت
ایندی زمانه نی پول دولاندیریر
كؤچ ائیله ییب بو دونیادان كؤچمه ین
اینسانلیغین شربتینی ایچمه ین
ائوده آروادینا سؤزو كئچمه ین
كنددا اولوب ایندی ائل دولاندیریر
«ابوذر» احوالین اولدو ایندی پریشان
اوزونده خال لارین دُردانه نیشان
بی غیرت قوهومدان ناموسلو دوشمان
گلسه قبریم اوسته گول دولاندیریر.
ـ توركجه یه چئویریب،حاضیرلایان: حسین واحدی
قایناق:
ـ نام آوران اورمیه،ص 181
