◄███▓▒░░ -[ Xatirələr durağı ]- ░░▒▓███►

4-ونجو «نسلى از آفتاب» فئستیوالینین قورتولوشو- اورمیه

بو فستیوال دا الده ائتدیگیم، «طنز داستان» بؤلومون ده، سئچیلمیش (بیرینجیلیک) سیراسینى بوتون سئویملى آنالار ایله اؤز آنا دیلیمه (تورکجه یه) تقدیم ائدیرم.

بو گون (91/2/21) «اورمیه» شهرینده، دؤردونجو «نسلى از آفتاب» فستیوالینین قورتولوشو ایدى. بو فستیوال دا، مختلف قول لاردا، سیرالار بللى اولونوب، اوستون نفرلر تانیندیلار.

تانرى نین یاردیمى ایله طنز داستان بؤلومون ده، بیرینجیلیک سیراسینى اله گتیردیم. «چوخ بیلمیش قولو» آدیندا تورکجه طنز یازیم بو سیرانى قازانیب دیر.

اؤز نوبه مده، بو فستیوالى یولا سالیب، بو گونه کیمى اداره ائدنلرین هامیسیندان تشککور ائدیب، بو ایلده کى، سئچیلنلرین هامیسینا تبریک دئییرم.

الده ائتدیگیم بو قازانجى، تورکجه یازى اولدوغو اوچون منه داها اؤنملى ایله دگرلى دیر. من بو مقامى، آنالار گونون یاخینلاشما مناسبتى ایله بوتون آنالارا لا اؤز آنا دیلیمه تقدیم ائدیرم.

یئرى وار بوتون اوستادلاریم ایله قلمداشلاریمدان دا تشککور ائدیب، اونلارا یاشاملارین دا، باشاریلى ایله باش اوجا یاشاماقلارینى اولو تانرى دان ایسته یم.

هامینیزا اوغورلار، سئویملى یولداشلار

درین حؤرمتله- حسین واحدی

(شکیل: حسین واحدى/ آشیق نباتعلى)

(شکیل: حسین واحدى/ اوستاد خسرو دستگیر ایله نوروزى جنابلارى)

(عکس: حسین واحدى/ آشیق دهقان)

{ بو آدرس ده بوتون سئچیلمیش لرین آدینى گؤره بیلرسینیز }

بورانى تیکلایین

اوغرو اولماق ایسته ییرم

یازان : حسین واحدی

هامی نی دیندیردیم، دئدیم« نه اولماق ایسته ییر دینیز؟» بیلمه دیم ندن هئچ كیمسه اوغرو اولماق ایسته مدی؟ اؤز- اؤزومله؛ «چوخ گؤزل یوردوما دوزلوك گلیب دیر، اوغرولار بو یورددان كؤچوب لر، دوزلوك لره یئرلرین وئریب لر، نه گؤزل!» -دئدیم.

سونوندا اؤزومدن سوروشدوم بو سورویو؟ آی اوغلان سن ایسه نه اولماق ایسته ییرسن؟ هئچ بونا بیر آن دا دوشونوبسن می؟ قاییدیب اؤزومه بیله سؤیله دیم:

من اوغرو اولماق ایسته ییرم یوردوما، دام- دوواریندان دیرماشام هر گون، ائلیمین ائولریندن كدری- غمی اؤزومله اوغورلایب آپارام !

اوغرو اولماق ایسته ییرم، گیزلیجه گیرم خالقیمین اوركلرینه، الجك تاخام اللریمه، اوركلریندن كینی- نیفرتی، قازدیریب اؤزومله آپارام!

اوغرو اولماق ایسته ییرم، آخشام اوستو ائولره گئدم، تلویزیونلاری اوغورلایام، بلكه سئوگینی یئرینه قویام، اینسانلار آیریلمایا بیر- بیریندن، فیكیرلر عاییله یانیندا اولا، سریال لار- فیلم لر آرادان گئده، اوشاقلار، عاییله مئیدانا گیره!

اوغرو اولماق ایسته ییرم، دینمه دن، سس سیزجه یوردوما گیرم، هئچ كیم بیلمه دن ائله جه گئدم، كیمسه بیلمه یه آیریلیق نئجه اولدو، كیم اوغور لادی كیم قویمادی قارداش-قارداش دان، آتا- بالادان، باجی- باجی دان آیریلا بیلسین، هئچ كیمه دئمه رم من اوغورلادیم ، من آپارمیشام آیریلیغینیزی، تاپا بیلمه سیز اونو هئچ یئردن، قایتارمارام بیر داها سیزه!

اوغرو اولماق ایسته ییرم، آنا دنیزلرین سویونا گئدیب دنیز بیلمه دن سو لارین قاپام، اؤزومله، قورموش گؤلومه گتیرم، قویمایام قورویا، اوركلر سولا!

اوغرو اولماق ایسته ییرم، قارانلیق دوشنده، گیرم یوردوما، آج لیغی، یوخسول لوغو گؤتوروب قاچام، قویمایام بیر اوشاق آج یاتا بیلسین، حسرت ده قویام یوخسول لوغو من!

اوغرو اولماق ایسته ییرم، من لیغی- غرورو، سوی تاپینماسین، اوغورلاییب آپارام، قویمایام كیمسه دئیه بیرینه من سندن اوستونم، اؤنجه گلمیشم!

اوغرو اولماق ایسته ییرم، گونش چیخمامیش گیرم یوردوما، بوتون دوشمنلیك لری گؤتوروب قاچام، قویمایام ساواشی، قالا یوردوما، یئرینه باریشی- صولحو وئرم من!

 اوغرو اولماق ایسته ییرم، بوتون ساتقین لاری اوغورلایام ائلیمدن، ائلیمده راحاتجا نفسین چكه، قویمایام یارپاقلاری سولا ائلیمین!

اوغرو اولماق ایسته ییرم، بوتون سیلاحلاری یئر اوزوندن اوغورلاماق ایسته ییرم...

اوغرو اولماق ایسته ییرم من، یازیلاریمدان حاققی سیلن اولسا، اونو اوغورلاماق ایسته ییرم من، قویمارام یازیلاریمدان حاق سؤزو سیلینیب آلینسین مندن!

تاریخیمیز، وارلیغیمیز

 یازان: حسین واحدی

هر بیر اؤلکه نین، هر بیر شهرین، اؤزو اوچون، کئچمیشى ایله تاریخى واردیر. آتا- بابالاریمیز، دئمیش کن: «کئچمیشى اولمایان خالقین، گله جه یى، اولا بیلمز.» بو گؤزل آتالار سؤزو، قونونو، آچیق- آیدین، آچیقلاییر. گؤزل، یام- یاشیل، افتخارلى، کئچمیشى ایله گله جه گى پارلاق، عزیزایرانین باشى اولان، سئویملى آذربایجانین، قاریش- قاریشى تاریخى ایزلرله دولودور. آذربایجان بؤلگه سینده اولان، بعضى تاریخى اثرلر، ایران-دان علاوه دونیادا ایسه تانینمیش و آدلیمدیرلار.

  اونلاردان، «تیکان تپه ده، سوغورلو(تخت سلیمان)- اورمیه ده گؤگ تپه، جومعه مچیدى- سولدوز دا، حسنلى تپه سى- ماکى دا، قارا کلیسا- اردبیل ده شیخ صفى الدینین مزارى، جمعه مچیدى- شهر یئرى، خیاو دا- تبریز ده، گؤى مچید،تبیر بازارى، علیشاه ارکى- کلیبر ده، بذ قالاسى- جولفا دا، سنت استپانوس کلیساسى- ماراغا دا، رصد خانا- زنجان دا، سلطانیه گونبزى و ...» آد اپارماق اولار.  بو آرادا، غربی  آذربایجانا دؤندویوموزده، گؤزل و تایسیز طبیعتینین یانیندا، مختلف دئورلردن قالمیش اثرلرله، هر اینسانین ماراقینى اؤزونه چکیر.  بو تاریخى اثرلر، بیزیم پارلاق کئچمیشیمیزى گؤستَرمکدن علاوه، باشقا یؤن (جهت) لردن ده، اهمیت لى ساییلیر. بو مهم لردن بیری توریست لرین علاقه سینى بؤلگه میزه چکمک دیر.

 بو قونویا حددن آرتیق اؤنم (اهمیت) وئرمه لى ییک. توریستى اولان، اؤلکه لر و اونلارین ایچینده شهرلر،اقتصادى دورومدان، یوکسک یئرده دایانیب لار. توریست لرین گلمه سییله،مختلف ایش لر یارانیب، ایش فرصتی ده چوخالار. باتى آذربایجان دفعه لرله یازیلیب، دئییلدیک لره تای، توریستى باخیمدان یوخارى پتانسییله مالیک دیر. آنجاق بونا نه قه در دیَر وئریلیب، یوخسا وئریلمه ییب دیر، سیز عزیز اوخوجولاریمیز داها یاخشی بیلیرسینیز! تاریخى اثرلریمیزى نه قه در قوروموشوق هامى یا بللى دیر. اوستانین، چوخلو شهرلرایله کندلرینده ، کئچمیشدن یادگار قالان ایزلرى قوروماق  هامیمیزین بورجوسایلیر.

 غربی آذربایجانین، اؤزللیکله اونون مرکزى ساییلان اورمیه نین، بعضى اثرلرى باشى سویوقلوق ایله باخمامازلیق دان، آرادان گئدیب، بعضى لرى ده، آرادان گئتمک وضعیتینده دیرلر. ائل بیل، اؤز الیمیزله، کئچمیشیمیزى آرادان آپارماق دا، تایسیز اولماق ایسته ییریک!

شهرلرى یئنی لَتمک (نو سازى) آدییلا ، تاریخى اثرلرى، قدیم معمارلیق لا قالان بینالارى، ییخیب یئرلرینه آپارتمان تیکمک، مدرنچیلیک و شهره قوللوق ائتمک اولا بیلمز. آپارتمان قاییرماق، شهرى بؤیوتمک، یئنى ائولر دوزتمک و...، قدیم و تاریخی اثرلرى آرادان آپارماغا سبب و بهانه ساییلمیر. هئچ ندن (علت( له،کئچمیشیمیزى سیلمه یه حاققیمیز یوخدور. آتا-بابالاریمیزین کئچمیشدن یادگار قویدوغو اثرلر، الیمیزده بیر امانت اولوب، گله جک نسیل لره، ساخلاییب، امانتى اونلارا یئتیرمه لى ییک. بوتون بو اثرلر کئچمیشیمیزدن سؤز آچاراق بو شهرین کیملیغین ده ثبوتا یئتیریر. بو بیزیم اوچون هرحالدا اؤنملی اولمالیدیر.

 شهریمیزده اولان بوتون تاریخی مچیدلر، بؤیوک بازار، بدیرلی قالاسینا تای تیکینتی لر و اؤزللیک له آدلار، بو شهرین کیملیغین گؤستریر و  بیزلر بو گون بورجوموز اولاراق بونلاری قورویوب ساخلامالیییق. اونلارجا صفی الدین اورموی، حسام الدین چلبی، میرزا علی عسگر آبادی یه تای عالیم لر، یوزلرجه کلبعلی خان افشار، قاسیملو خان افشار، ممد قولوخان، حیدر عمواوغلو، مش ایسماعیل خان تای ایگید قهرمانلار ،  محدث لر، جبار باخچابانلار و طرزی افشار، مریم جهانگیریه تای ادیبلر و گونو بوگونده مین لرجه عسگرخانلارا، کاظیم خانلارا، باکری لره تای بو توپراغین کئشیین چکن آسلان لاری وار .

بوگون، ایران و دونیا اوزره تانینان، اصفهان ایله شیراز و ...، آدچیخاریب توریستی شهر تانینسالاردا، بونون اساس سببی تاریخى اثرلر ائله جه فرهنگی مفاخرلرینه دَیر وئرمک دیر. ایلده میلیونلارجا، توریست قبول ائدن بئله شهرلرین، اقتصادى وضعیتلرى ده داها آرتیق اینکیشاف ائدیر. اونلار ایله بیزیم فرقیمیز، یالنیز، بیر زاددیر: «اونلار اثرلرین، مفاخرلرین، قورویوب، ساخلاییب، تانیتدیریب لار و توریست گتیرمک اوچون، تانینمالارینا زحمت چکیب لر، بیز ده، ...!!!»

اومود ائدیرم، بو موضوع یا، بوتون اوستانى مسئول لاریمیز، جاماعات ایله بیرلیک ده، تاریخى اثرلریمیزى ساخلاماغا و کئچمیش ایله ایندى ده اولان آدلیم قهرمان لاریمیزا، صاحاب چیخیب، بؤلگه یه، توریست جذب ائتمه گه، داها چوخ زحمت چکیب، بؤیوک آددیم لار آتیب، بیزلرى آللاهین اومود ایله،گله جک نسیل لرین یانیندا، باش اوجا ائتسین لر.

کیتاب تانیتیمى (آشنایى با زبان ترکى خراسانى)

حسین واحدى/ نئچه واخت بوندان قاباق، خوراسان تورکلریندن اولان، عزیز اسماعیل سالاریان-ین وبلاگیندان، بیر دگرلى کیتاب ایله تانیش اولوب، اونو یازان ایله علاقه قوروب، کیتاب لار الیمه یئتیشدى. منیم اوچون خوراسان تورکلرین دن بیلگى اله گتیرمک چوخ ماراقلى ایله دگرلى ایدى. بو کیتابین آدى «آشنایى با زبان ترکى خراسانى» دیر. کیتاب، عزیز قارداشیم، اوستاد «جلال قلى زاده مزرجى» بگین الى ایله یازیلیب دیر.

قلى زاده جنابلارى، کیتابى ساده و آخارلى دیلده، آلتى بؤلومده یازیب دیر. ایلک بؤلوم ده، دیل ایله یازماغین ایلگیسیندن سؤز گئدیب. ایکینجى بؤلوم ایسه، تورک دیلینین کئچمیشى ایله خوراسان تورکجه سیندن یازیلیب دیر. اوچونجو بولوم ده، ساده دیلده قایدالار آچیقلانیب دیر. دؤردونجو بؤلوم ده، سؤزجوک لر یئرلشیبلر. بئشینجى بولوم ده ایسه، ائیلملیک لر (مصادر) ایضاح ائدیلیب دیر. سون بولوم ده، خوراسان تورکجه سینده اولان بعضى آتا-بابا سؤزلریندن اوخوجولار اوچون اؤرنک گتیریلیب دیر.

یئرى وار «قلى زاده» جنابلاریندان بو تایسیز و دگرلى ایشى اوچون اؤز تشککورومو بیلدیرب، بو عزیز قارداشیما اللرین وار اولسون دئیم. بو کیتابى، خوراسان دا، «دامینه» ایله «واسع» یایین ائولریندن، باشقا شهرلردن ایسه یازیچى ایله بیرباشا ایلگى قوروب، پست واسطه سیله، الده ائده بیلرسینیز.

قلى زاده جنابلارینین ایمیل ایله تئلفون سایى سى:

qolizadehmezerji@yahoo.com

09379081183

 اوشاق لاریمیز و آذربایجان ناغیل لاری

 حسین واحدی

هامیمیزین اوشاق لیغیندا، ناغیل خاطیره لری واردیر و بؤیوك اولدوغوموزدادا او گون لری خاطیرلایاندا گؤزل دویغوسال آن لار (لحظه لر) یاشادیریق. او دؤوراندان الوان خاطیره لریمیز قالیر و بو خاطیره لرده او زامانین ناغیل لاریندان آلینیب دیر. عیبرتلی و فایدالی ناغیل لاریمیز ایندیده قولاق لاریمیزدا سسلنمكده دیر. آمما ایندیكی اوشاق لار بئلنچی ناغیل لاردان اوزاق قالیبلار.

آتا- آنالاریمیزدان اوشاق لیق لاریندان سوروشاندا، او زامانین تندیر داملاریندان، كورسو باشیندان و ناغیل سؤیله مه لریندن دئیه جكلر و او گون لردن سؤز آچماق دا، اونلارا یاخشی لحظه لر یارادیر.

چئشیتلی ائشیتملی آذربایجان ناغیل لاری، گئتدیكجه اونودولوب گئتمكده دیر و نسیلدن نسیله گلن او عیبرتلی ناغیل لار كولتوروموزون بیر بؤلومو اولاراق، اونودولوب گئدیرسه كولتوروموزده آرادان گئده جك دیر. ایندینین اوشاق لاری باتی (غرب) اؤلكه لرین ناغیل لارینین بیر- بیر آدلارین ساییب قهرمان لارین دئییرلر و بو ایش گئتدیكجه اوشاق لا اؤز كولتورونون آراسیندا آرا آچیب اؤزگه كولتورونه یاخینلیق دویغوسونو یاراداجاق دیر.

قاباقجالار عاییله نین بؤیوك آتا یوخسا آناسی، اوشاق لاری بیر یئره ییغیب اونلارا ناغیل سؤیله ردیلر. اوشاق ایسه او ناغیل لاردا اؤزونو ناغیلین قهرمان لارینین یئرینه قویوب درین بیر خییالا جوماردی. آنجاق بو ناغیل لار اؤزوموزون ایدیلر و قهرمان لاریدا بیزیم قهرمان لارییدیلار. زیرناچی ناغیلی، پیس پیسه لی پوسته خانیم، قوردون ناغیلی، گؤزل فاتما ایله ساری اینك، تولكو ایله قارغا، یالانچی چوبان، ... و مین لرجه بئله گؤزل ایله ائشیتملی ناغیل لاریمیز اؤز یئرلرین، بیزیم كولتوروموز ایله غریبه اولان و ساواشجیل باتی ناغیل لارینا وئریرلر.

تلویزیون ایله رادیودادا بو ناغیل لار اؤز یئرلرین ایتیریب لر و یئرلرینه یابانجی اؤلكه لرین كارتون لارین گونو گوندن داها چوخ یاییرلار. اوستانی شبكه لر بو قونودا اؤنملی رول اویناییرلار و آنا دیلیمیزده اولان ناغیل لارین كارتون لارین توركجه ده دوزلدیب اوشاق لاریمیزا گؤسترمكده كئچمیشدن قالان گؤزل ناغیل لاریمیزیدا دیری ساخلایا بیله جكلر.

آتا- آنالار ایسه بو ناغیل لار ایله تانیش اولوب اونلاری گله جك نسیل لره تاپشیرمالیدیرلار. بونلارین یانیندا اوشاق لار باخچالاری ( مهد كودك لری) داها مهم نقش ایفا ائدیرلر. اوشاقلارین چوخو اوشاق واختی بو یئره گئدیرلر و اورادا رسمی دیلیمیزین یانیندا اوشاق لارین آنا دیللرینین دیری قالماسی و كئچمیشدن قالان كولتوروموزو دیری ساخلامالیدیرلار و فایدالی و تجروبه لی آذربایجان ناغیل لارین سؤیله مكله گله جك نسیل لره بؤیوك قوللوق ائده بیلرلر.

ناغیل لاردا ایسلامی و ایرانی (هر بولگه ده اؤز دیل لرییله) كولتوروموزه یئر آییریب بو روحیه نی اوشاق لارا وئرمه لییك. ناغیل عؤمور وار كن اوشاغین ذهنینده قالیر و اوشاق اؤزون او ناغیل لار ایچینده یاشادیر. چوخلو اوشاق لار نصیحتدن قاچارلار و بونا گؤره چوخلو سؤزلری ائله بو ناغیل لارلا اوشاق لارا دئیه بیله ریك و اوشاغا نصیحتیده ناغیل عونوانیندا چاتدیرا بیله ریك.