محمد صبحدل: ادبیات داستانی حافظه تاریخی مردم است
محمد صبحدل: ادبیات داستانی حافظه تاریخی مردم است
گفتگو: حسین واحدی
فضای ادبیات داستانی شهر اورمیه رفته رفته رو بهبودی و پیشرفت می‌گذارد. برپایی جلسات منظم انجمن‌های داستان در حوزه هنری و ارشاد اسلامی (انجمن تحکیه) و نیز برگزاری اولین دوره‌ی جایزه‌ادبی اورمیه نمونه‌ی آشکار این پیشرفت‌هاست. در راستای همین فعالیت‌ها به سراغ یکی از برگزارکنندگان جلسات انجمن تحکیه رفتیم تا شما خوانندگان عزیز را بیشتر با این فضا و فعالیت‌ها آشنا سازیم.
در سال 1356 دریك خانواده‌ی از نظر اجتماعی متوسط و با پیش زمینه های پررنگ مذهبی در اورمیه متولد شد. دوره ی كودكی‌اش در سالهای جنگ و فضای پس از انقلاب و تحت تأثیر همین فضا شكل گرفت. حصیلات دانشگاهی‌اش را در رشته‌ی برق قدرت در شهرستان بیرجند ادامه داد. بعد از دانشگاه نیز در اورمیه و درحوزه‌ی ادبیات داستانی و شعر و نقد ادبی فعال میکند.
چند وقتیست انجمن ادبی‌ای با عنوان "تحکیه" راه اندازی شده است. از این انجمن توضیحاتی بگویید؟
انجمن ادبی تحكیه تنها موسسه‌ی تخصصی ادبیات داستانی در استان است و توسط خانم فاطمه میر حسن پور و خانم حكیمه رسولی ثبت و با صدور پروانه فعالیت از اداره‌ی ارشاد راه اندازی شد. اصل فعالیت بر ادبیات داستانی متمركز است و فكر می كنم كه در این مدت كمِ یك سال و اندی، قدمهای مثبتی در زمینه ی ادبیات داستانی علی الخصوص ادبیات داستانی تركی آذربایجانی برداشته است. جلسات منظم هفتگی و برگزاری منظم عصر قصه با عنوان "تحكیه آخشامی" از فعالیتهای مهم این موسسه است. البته گلایه‌ای از اداره‌ی كل ارشاد هم هست كه در این مدت علی‌رغم اینكه از انجمن‌های موازی در حوزه ی شعر و .. حمایت و مساعدت‌هایی شده است، انجمن تحكیه صرفا با حمایت اعضا قادر به بقا بوده است. یعنی یك چنین جایگاهی دارد ادبیات داستانی در این استان. اگر كارمندی منش هنری عضوی را نپسندید و یا یك مسئله را شخصی كرد به راحتی می‌تواند در فعالیتهای یك جمع اخلال ایجاد كند یعنی این امر مقررات خاصی ندارد. به هر حال به جرأت می توان گفت كه اداره كل استان در یك ونیم سال اخیر در حوزه‌ی ادبیات داستانی برنامه‌ی كاری نداشته و اگر هم موردی بوده باشد، موسسه‌ی تحكیه به عنوان تنها موسسه‌ی فعال در این حوزه كاملا از آن بی‌خبر بوده است.
طبیعت سیرداغی اورمیه و قبرستانی تاریخی
طبیعت سیرداغی اورمیه و قبرستانی تاریخی
کلینیک طبیعت درمانی و معدن اکسیژن ناب
گزارش و تصاویر: حسین واحدی
وقتی از بلوار رودکی از شهر خارج شده، به طبیعت می‌رویم، اولین منظره‌ای که به چشم می‌خورد، کوههای سیر داغی و روستای سرسبز حیدرلی می‌باشد. مسیری سرسبز و خوش آب‌و‌هوا که امروزه با پیشرفت شهرسازی، اولین همسایه‌ی طبیعت شهر اورمیه در این مسیر شده است. این منطقه با زیبایی‌ها و اسرار بی‌نظیری پر است.
هنگامی که به طرف روستای حیدرلی نگاه میکنی گویی آدمی را بسوی خود فرا می‌خواند. روستایی در دل سلسله کوههای زیبا و طبیعتی بکر و دنج. ناخودآگاه انسان به طرف روستا کشید می‌شود. روستایی که امروز و فرداست، جزویی از شهر اورمیه شود.
ناگفتنی نماند که برخی از مردم وقتی فرصتی مناسب بدست می‌آورند به این منطقه می‌آیند تا هم بادبادک‌هایی به فراز آسمان بفرستند و سرگرم شده، و هم در دل طبیعت نفسی تازه کرده و از هیاهوی شهر رها شوند. در این میان از گیاهان دارویی نیز غافل نمی‌شوند، که شاید مانندشان در اکثر نقاط کشور یافت نشود. گیاهانی مانند کهلیک اوتو، اوشقون، یارپیز، قانقال، یئلمیک، قاز آیاغی، گنده‌له، دوه دابانی و... .
اورمونون اؤنجول و بوگونکو اوشاق ادبیاتی حاقدا چالیشانلاریندان
گیریش:
آذربایجانین باتی بولگه سی یا همان اورمیه شهری اسگی بیر تاریخ و ادبیاتا آرخالاناراق بو گونده اوز والیقین توپلوموموزدا گوسترمکده دیر . بو گوزل شهرده ائله ان قدیم دوورلردن آنا دیلینه ماراق گوسترن آز اولمامیش ؛ یئرلی یئرینده بو ماراقلارین سوزده یوخ ؛ بلکه عملده گوستره بیلمیشلر . اوشاق ادبیاتیمیزا گوز گزدیردیکده دوشوندوم کی اورمونو دا پایی اوشاق ادبیاتیمیزدا گوزه گلیم دیر . بو مسئله سبب اولدو بو کیچیک یازی نین ترتیب وئره بیلم . او.مورام اورک لرینیزجه اولاجاق .
میرزه جبار خان باغچه بان :
معارف حاقیندا گوتوردویو قدم لر و آتدیم لارین هله ده سسی کار قولاقلاردا دا جینگیلده مکده دیر . دونیا شهرتلی معارف پرور رحمتلی میرزه جبار خان باغچه بان نین اصل – کوکو اورمولو اولسادا ؛ آتاسینین آرازین او تایینا بیر تیکه چورک آردیجا گئتمه سی سبب اولموشدور کی ؛ جبار ایراوان شهرینده آنادان اولسون . میرزه جبار خان نئچه جهت لی بیریسی ایدی . او ؛ بیرینجی دونه اولاراق لال لار – کارلار اوچون مکتب قویموشدور .؛ درگی چیخارتمیشدیر ؛ الفبا ساحه سینده ایشله میشدیر ؛ شعر دئمیشدیر ؛ مقاله یازمیشدیر و نه بیلیم نه دیرلی ایش لر گوره بیلمیشدیر . اونون اوشاق ادبیاتی ساحه سینده کی ایشلری هئچ ده اونودولان دئییل دیر . بیرگه بو بویوک عالیمین اوشاقلارا عاید بیر شعرینه سیزی قوناق ائتمک ایستردیم :
گوللر باغی - اورمیه Güllər bağı - Urmiyə
یازی ایله شکیللر: حسین واحدی şəkillər: Hüseyn Vahidi |
 |
| اورمیه شهرینین بلدیه‌سی‌نین زحمتلری نتیجه‌سینده، آلاشیق [الوان] چیچکلر له بزنمیش “گوللر باغی” بو گونللر اورمیه‌لیلرین دینجلیک باغی اولوبدور. بو پارک اورمونون “شهرچایی”نین قیراغیندا بینا اولوبدور. پارک دا گزنده گؤزل قوخو وئرن گوللرین ایی سی هر کسی مست ائدیری. بو پارک ایمام علی بولواریندا، اورمونون تانینمیش “بند” گزملی یئرینین یولو اوستونده دیر. اورمونون بؤیوک پارکلاریندان بیری اولان بو بؤیوک پارک، شهر چایی‌نین ساحیلینده، “ائللر باغی” و “الغدیر” پارکلارینین سیراسیندا گلیبدیر. بو اوچ پارک “ساعات” پارکی ایله بیرگه اورمیه نین آدلیم پارکلاریندان ساییلیر. اورمویا بایرام دا و یای دا قوناق گلنلر یوزده یوز بو پارکلارا گئتمک له خاطیره لی گونللر کئچیرجکلر.
|
تایم لپس از شهر زیبای اورمیه
نفرات برتر «نخستین جایزه ادبی اورمیه» معرفی شدند
منبع: arturmia.ir
تصاویر اختتامیه نخستین جشنواره ادبی اورمیه
1. مجتبی اسمعیل زاده
2. مریم علیپور
3. حسین واحدی - داستان کوتاه "دووارلار مه‌لر کن"
4. هادی خشایی
5. مهسا مهدیلو
اورمیه لی حسن آیرانچی Həsən ayrançı
اورمودا پئشه له ری ایله آد چیخاردان اینسانلار
حسن آیرانچی
یازان: حسین واحدی
هر کند ده یوخسا شهرده بعضی لری، اؤز ایش- گوج‌لرینده آدلاری، یوردلاریندا دیللره دوشوب دولانیر. اورمو شهرینده ده چوخلو بئله دیرلی و ائل سئور اینسانلار واردیر. اونلاردان بیری ده حسن آیرانچی دیر.
قیرخ ایلدن چوخدور اورمیه‌نین ایمام (ره) خیاوانیندا اولان موخابرات کوچه‌سینده (یئرآلما دورمه‌یی کوچه‌سی)، حسن آیرانچی آدی دیللر ازبری اولوبدور. حسن آیرانچی 1316-دا اورمیه ده دونیایا گؤز آچیب، بو شهرده ایسه یاشاییب‌دیر. اونون اؤز دئدیگینه گؤره 1350 ایللرینده یئرآلما کابابی ایله آیران ساتماغا باشلاییر. حسن عمی‌نین آیرانلاری چوخ ایچملی و دئمک اولار تایسیز اولدوغو اوچون گئت-گئده اورمودا آد چیخاردیر. کئچمیش‌لردن بری اورمودا یئرآلما کابابی ایله آیران، اؤزونه گؤره بولان-سالان سئونلری و یئین‌لری واردیر. همده آیری شهرلردن گلنلرده هئچ اولماسا بیر دفعه یئرآلما دورمه‌یی یئییب اورمونون دادلی آیرانین ایچه‌جکدیر. آنجاق یئرآلما کابابی ایله آیران ساتماق ایشینه باخانلارین ایچینده حسن آیرانچی هر زامان اوستون و آدلیم اولوبدور. حسن آیرانچی، سونرالار توکانی بیر یئرآلما ساتان ایله شریک اولوب، یالنیز آیران ساتماق ایله مشغول اولور. بو ایکی‌لی، بیر مدت کئچندن سونرا ایندی‌یه‌دک کوسوله اولوب، آنجاق صولح ایله گون کئچیردیب بیرگه توکانی ایداره ائدیرلر.
اورمیه‌لی معمار حنیفه
پئشه‌لری ایله تانینان اورمیه‌لی‌لر
معمار حنیفه
یازار: حسین واحدی
معمارلیق آدی ایله آد چیخاردان رحمتلیک حنیفه امیری 1307/09/03 ده تبریزده دونیایا گؤز آچسادا گنج چاغلاریندا اورمویا کؤچوب بو شهرده چالیشماغا باشلاییب‌دیر. دایانمادان چالیشان حنیفه عؤمرونون اوشاقلیق چاغلاریندا اوروسون ایشغالیندا تجروبه ائتمیش‌دیر. اؤزونون اوشاقلارینا سؤیله‌دیگینه گؤره روس‌لار ایران آذربایجانینا قوشون چکدیکلری زامان, حنیفه آدینی چتینلیک چکرک قانیفه سسله‌یرمیش‌لر. اونون اتاسی قیشین سویوغوندا کولکده اؤلندن سونرا باجی-قارداشلاری ساخلاماق ایسه بونلا بؤیوک قارداشینین بویونونا دوشر.
حنیفه, اورمویا گلدیکدن سونرا، چکدیگی زحمت‌لردن نتیجه آلاراق آدلی-سانلی معمار اولوب مالی دورومو ایسه یاخشی‌لاشیر. اؤز ایشچی‌لرینه زامانیندان آرتیق حاق وئرن حنیفه، بوتون ایشچی‌لرین اوره‌یینی اله گتیریر.
آشیق‌لیق سئوگی‌سی ایله یاشایان گنج
آشیق‌لیق سئوگی‌سی ایله یاشایان گنج
یازان: حسین واحدی
هر اینسانین یاشامیندا بیر پارا شئیلر اؤنملی اولوب، او اینسانی حیاتدا ساخلاماغا، عشق ایله یاشاماغا داها مارقلی ائدیر. اینسانلارین بعضی‌لرینین ان اؤنملی حیات مسئله‌سی وطن اولوب، اونلاری یاشادان، . وطن عشقی اولور. بئله اینسانلار عؤمورلرینین چوخونو بو یولدا قویورلار. بیرى وطنه دوکتور اولار، بیری ایشچی، بیر یازیچی و... . هر حالدا هر بیریسی اؤز یئرلرینده وطنه قوللوق ائدیرلر.
بو اینسانلاردان بیری ده قوشاچایلی کؤکنلی، اورمودا دوغولموش احمد اسدی جنابلاری‌دیر. آتا-آناسینا خلف اؤولاد اولان احمد، 1367جی گونش ایلینده یاشما گولومسه‌ییب، دونیایا گؤز آچیب‌دیر. اورمیه‌نین آدلیم شاعیر ایله یازیچی‌لاریندان بیرى اولان بهرام اسدی‌نین یگانه اوغلو اولان احمد، بیر بویا باشا چاتدیقجا اتاسی ایله بیرگه ادبیاتا، آشیق موسیقی‌سینه و شعره علاقه باغلاییر. او 1390جی ایلده دوغال قایناقلار قولوندا لیسانسینی بیتیرمکله بیرگه ادبیاتیمیزا ایکی عنوان کیتاب دا پاى وئریر. "آتالار سؤزو" توپلوسو ایله تورک شاعیری ناظیم حیکمت‌ین "قیز جوجوغو" آدلی شعرلری اونون چاپ ائتدیگی کیتابلاردیر.
